Η ΙΖΑΜΠΕΛΛΑ ΠΑΛΑΣΚΑ ΣΤΗΝ ΕΤ-3

Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στη Θεσσαλονίκη, η συγγραφέας Ιζαμπέλλα Παλάσκα εμφανίστηκε μεταξύ άλλων στην τηλεόραση της ΕΤ-3 (5 Νοεμβρίου 2013) και μίλησε για το βιβλίο της "ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ - Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου" (Εκδόσεις Λιβάνη).

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Η Ιζαμπέλλα Παλάσκα θα παρουσιάσει στη Θεσσαλονίκη το βιβλίο της "ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ - Ο ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΟΥ" (Εκδόσεις Λιβάνη) την Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2013 στον χώρο εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου "Public" (Τσιμισκή 24 & Μητροπόλεως 33) και θα υπογράψει αντίτυπα. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν οι δημοσιογράφοι Δημοσθένης Κούκουνας και Παντελής Σαββίδης.

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑΣ ΤΟ 1938...

75 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ

ΕΙΧΕ ΓΙΝΕΙ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ...

Το 1938, όταν ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Βουλπιώτη, ως εκπρόσωπο της γερμανικής εταιρίας Τελεφούνκεν, η Ελληνική Ραδιοφωνία, υπήρχαν μεγαλεπήβολα σχέδια. Ακόμα και για τη δημιουργία τηλεοπτικού σταθμού υπήρχε πρόβλεψη, ενώ οι τεχνικές εγκαταστάσεις ήταν οι πιο σύγχρονες που υπήρχαν τότε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η κόρη του, η συγγραφέας Ιζαμπέλλα Παλάσκα, στο βιβλίο της "Άγγελος ή Δαίμονας - Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου" που κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες από τις Εκδόσεις Λιβάνη, κάνει εκτενείς και συγκλονιστικές αναφορές για την καθοριστική συμβολή του στην ίδρυση της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, που αδιάκοπα λειτούργησε επί 75 ακριβώς χρόνια, δηλαδή μέχρι τις 11 Ιουνίου 2013. Μεσολάβησαν πόλεμοι, κατοχές, εμφύλιοι και δικτατορίες, αλλά ποτέ δεν διανοήθηκε κανείς να κατεβάσει τους διακόπτες...

Ο Ιωάννης Βουλπιώτης, όπως περιγράφεται στο βιβλίο της κόρης του, έφερε τότε από τη Γερμανία τα τελειότερα μηχανήματα και δημιουργήθηκε το κρατικό ραδιόφωνο, παρά το γεγονός ότι η δικτατορία της 4ης Αυγούστου αρνήθηκε να καταβάλει τη συμφωνημένη αξία του. Ο ίδιος ανέλαβε τη γενική διεύθυνση του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών σε όλη τη διάρκεια της γερμανοϊταλικής κατοχής και παρέδωσε ανέγγιχτες τις εγκαταστάσεις του στην κυβέρνηση Παπανδρέου όταν απελευθερώθηκε η χώρα.

Μία από τις σελίδες της σύμβασης του 1938 μεταξύ του Ιωάννη Βουλπιώτη, ως επίσημου εκπροσώπου της Τελεφούνκεν, και του Κ. Νικολόπουλου, αρμόδιου υπουργού της κυβέρνησης Μεταξά (μεταπολεμικά έγινε δήμαρχος Αθηναίων). Γίνεται σαφής μνεία για την τηλεόραση! Ήδη από το 1938... Καθώς και για το περιοδικό "Ραδιοτηλεόραση" που εκδιδόταν από τότε μέχρι τον Ιούνιο του 2013...

 Τα πρώτα στελέχη της Ελληνικής Ραδιοφωνίας έξω από τους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου. Στο κέντρο καθιστοί ο Γεώργιος Κυριάκης και ο Αντίοχος Ευαγγελάτος.

"ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" 2.5.2013

Συνέντευξη της Ιζαμπέλλας Παλάσκα στην "Καθημερινή" (12.5.2013)

Εκανε λάθη, αλλά δεν πρόδωσε...

Το βιβλίο για τον αμφιλεγόμενο Ι. Βουλπιώτη πυροδοτεί συζητήσεις

Συνέντευξη στον Ηλία Μαγκλίνη

Το βιβλίο «Αγγελος ή δαίμονας. Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου...» της Ιζαμπέλλας Παλάσκα (εκδ. Λιβάνη), βιογραφικό χρονικό με στοιχεία μυθιστορήματος, έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις. Κεντρικό πρόσωπο είναι ο «αμφιλεγόμενος πατέρας» του υπότιτλου, ο Ιωάννης Βουλπιώτης, πανίσχυρος αντιπρόσωπος της Ζίμενς και της Τελεφούνκεν στην Ελλάδα προ και κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο οποίος δικάστηκε ως δωσίλογος και αθωώθηκε. Για ορισμένους, τυχόν θετικές αναφορές στο πρόσωπο αυτό συνιστούν διαστρέβλωση της ελληνικής ιστορίας. Ενδεικτικά, σε άρθρο του στο protagon.gr, ο κ. Νίκος Μπίστης αναρωτιέται: «Και πατριώτης και γερμανοτσολιάς;». Την επομένη, ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης έγραψε πως η ιστορία του Βουλπιώτη αξίζει να διαβαστεί καθώς φέρνει στο φως άγνωστες πτυχές.

Οι επικριτές του βιβλίου αντέδρασαν όχι με το βιβλίο (το οποίο δεν είχαν διαβάσει) αλλά με τηλεοπτική εμφάνιση της συγγραφέως στη δημόσια τηλεόραση. Αντίθετα, ο κ. Χωμενίδης και διάβασε το βιβλίο και το βρήκε συναρπαστικό – και ορθά δεν είδε σε αυτό κάποια απόπειρα «αγιοποίησης» του Βουλπιώτη.

Οπως μας είπε η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, δεν την ενόχλησαν οι επικρίσεις. «Η αλήθεια είναι ότι περίμενα περισσότερες αντιδράσεις. Ομως, εγώ δεν προσπάθησα να δικαιώσω τον πατέρα μου αλλά να γράψω για τα πράγματα όπως συνέβησαν. Οταν αποδεικνύω ότι ο Βουλπιώτης δεν ήταν δωσίλογος, ορισμένοι επιλέγουν να μην ακούσουν. Καταλαβαίνω ότι δεν τους άρεσε ο Βουλπιώτης γι’ αυτό που ήταν, αντιπρόσωπος της Ζίμενς. Υπάρχει καχυποψία. Να ξεκαθαρίσουμε όμως κάτι: συνεργάστηκε επαγγελματικά με τους Γερμανούς αλλά ώς εκεί. Το δικαστήριο τον αθώωσε. Τελεσίδικα. Εγραψα λοιπόν για γεγονότα όπως πιστοποιούνται από το αρχείο του πατέρα μου, γι’ αυτό και δεν έχω μετανιώσει για τίποτα».

Τι περιείχε άραγε το περίφημο αρχείο; «Εγγραφα και ντοκουμέντα από τις δίκες, συμβάσεις με τη Ζίμενς και την Τελεφούνκεν, επιστολές με επιφανείς Ελληνες και Γερμανούς, επιστολές ευχαριστήριες από ανθρώπους που ο Βουλπιώτης έσωσε απ’ το απόσπασμα, επιστολές με τον Ιωάννη Ράλλη από την περίοδο που προσπαθούσαν, σε συνεργασία με τον Γληνό, να αποφευχθεί η ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας. Καλώς ή κακώς, ο πατέρας μου υπήρξε εμπνευστής των Ταγμάτων Ασφαλείας. Το γεγονός ότι αυτή την ιδέα είχαν ενστερνιστεί, ταυτόχρονα με τον ίδιο, σημαντικοί πολιτικοί της εποχής εκείνης (όπως, π.χ., οι Θεόδωρος Πάγκαλος, Στυλιανός Γονατάς και Θεμιστοκλής Σοφούλης) σημαίνει ότι υπήρχαν κάποια σοβαρά επιχειρήματα για να το συζητεί κανείς». Σύμφωνα με τη συγγραφέα, το πρόβλημα ήταν η διαφαινόμενη επιδίωξη του ΚΚΕ να αδράξει την εξουσία και η όλη ιδέα των ταγμάτων «δεν εκκινούσε από καμία διάθεση συνεργασίας με τον εχθρό». Ο Βουλπιώτης διαπραγματευόταν με τον εκπρόσωπο της Αριστεράς Δημήτριο Γληνό, «τον οποίο όμως στη συνέχεια το ΚΚΕ “έκανε πέρα”, ενώ λίγο αργότερα πέθανε. Δεν ξέρουμε, αν συνεχίζονταν οι συζητήσεις με τον Γληνό, αν θα κατέληγαν στην απόφαση να ιδρυθούν τα Τάγματα Ασφαλείας. Δυστυχώς, στις στρατιωτικές αυτές μονάδες είχαν παρεισφρήσει διάφορα άτομα που διέπραξαν ακρότητες, ακόμα και εγκλήματα». Για την κ. Παλάσκα, ο πατέρας της επιθυμούσε διακαώς η Ελλάδα να παραμείνει εντός του δυτικού μπλοκ.

Μήπως όμως, σε αυτή την περίπτωση τουλάχιστον, ο Ι. Βουλπιώτης υπήρξε αφελής; Υπό την έννοια ότι δεν υπολόγισε τι θα μπορούσε να συμβεί με τη δημιουργία τέτοιων ένοπλων ομάδων; «Ποτέ δεν θα υπερασπιστώ τη δράση των Ταγμάτων Ασφαλείας, από την άλλη, κάποιοι πίστεψαν τότε ότι η δημιουργία τους ήταν κάτι απαραίτητο. Η Ιστορία της Ελλάδας από εκείνη την εποχή δεν είναι ούτε μαύρη ούτε άσπρη».

Εσωσε κόσμο, κυρίως αριστερούς

– Είχε κάποια ιδεολογία ο Βουλπιώτης;

Ναι, ήταν βαμμένος βενιζελικός. Και αντικομμουνιστής. Στήριξε επίσης τον Μεταξά, αλλά συγκρούστηκε και μαζί του.

– Στο βιβλίο γράφετε ότι είχε το πράσινο φως από τον ίδιο τον Ζίμενς να «χειρίζεται με απόλυτη ελευθερία οσαδήποτε αφανή ποσά απαιτούνται για να εξασφαλίζει τις συμβάσεις που θα κλείνονται».

– Ο Ζίμενς του είχε απόλυτη εμπιστοσύνη. Ηταν γερμανοσπουδαγμένος, είχε παντρευτεί την κόρη του Ζίμενς, εκπροσωπούσε την εταιρεία και, ναι, είχε στενές διασυνδέσεις με τη γερμανική πρεσβεία επί Κατοχής. Αλλά δεν ήταν φιλοναζί. Ας μην του κολλήσουμε και αυτή τη ρετσινιά. Επιχειρηματίας ήταν, τον διέκρινε ένας πραγματισμός και, βέβαια, έκανε λάθη, αλλά δεν πρόδωσε τον τόπο του. Αντίθετα, χρησιμοποίησε τις γνωριμίες του με τους Γερμανούς για να σώσει κυρίως αριστερούς. Επίσης, ο Βουλπιώτης δεν εγκατέλειψε την Ελλάδα, ενώ θα μπορούσε, αλλά έμεινε εδώ και υπέμεινε τη σύλληψη, τη φυλάκιση και τη δίκη για να αποδείξει ότι ήταν αθώος – όπως και αποδείχθηκε. Εφυγε πικραμένος για κάποια χρόνια, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του εδώ τις έζησε. Εδώ πέθανε. Αν δεν είχα γράψει αυτό το βιβλίο, δεν θα είχα συνειδητοποιήσει όλα αυτά.

– Αλήθεια, γιατί γράψατε αυτό το βιβλίο;

– Για να μάθω και εγώ κάποια πράγματα. Για την Ελλάδα και για εκείνον. Οι γονείς μου είχαν χωρίσει και ως κοριτσάκι έζησα ελάχιστα τον πατέρα μου. Ηθελα επίσης να υπενθυμίσω ότι τελεσίδικα είχε αθωωθεί από την κατηγορία του δωσιλογισμού. Κι όμως, είναι ένα χαρτί που η Αριστερά ακόμα παίζει.

– Από το αρχείο του Βουλπιώτη, τι είδους υλικό έμεινε έξω απ’ το βιβλίο;

– Πράγματα που θα μπουν στο δεύτερο βιβλίο, το οποίο δουλεύω τώρα. Θα καλύπτει τα χρόνια της φυλάκισης και της δίκης, τα χρόνια της δεκαετίας του ’50 και το τότε «σκάνδαλο Παπακωνσταντίνου». Αυτή τη φορά ίσως οι δεξιοί δυσαρεστηθούν. Δεν θέλω να ενοχλώ. Αλλά δεν μπορώ να μη γράψω κάτι που δεν είναι αλήθεια. Και μέχρι τώρα κανένας δεν έχει αμφισβητήσει την πραγματολογική ακρίβεια όσων γράφω.

"ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ"

Στο ένθετο "Βιβλιοθήκη" της εφημερίδας "Ελευθεροτυπία" (4 Μαΐου 2013) φιλοξενούνται κείμενα της Ιζαμπέλλας Παλάσκα και του Δημοσθένη Κούκουνα:

ΝΕΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΧΩΜΕΝΙΔΗ

Στη σελίδα του στο Facebook (17 Απρ. 2013) έγραψε ο Χρήστος Χωμενίδης, αναφερόμενος στον θόρυβο που προέκυψε από την εκπομπή της ΝΕΤ για την Ιζαμπέλλα Παλάσκα και το βιβλίο της "ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ":

Έχει γίνει μια παρεξήγηση που σχεδόν με εκπλήσσει. Εγώ ουδέποτε δικαίωσα ή συγχώρεσα τον δοσιλογισμό στο πρόσωπο του Βουλπιώτη ή του οιουδήποτε άλλου. Επεσήμανα την κυκλοφορία ενός πολύ ενδιαφέροντος βιβλίου -το οποίο μακράν απέχει από το να είναι αγιογραφία- και προέτρεψα όσους με ακούνε να το διαβάσουν όχι για να το κάνουν Ευαγγέλιο (προς Θεού!) αλλά για να πληροφορηθούν την ατμόσφαιρα, το ύφος και το ήθος συγκεκριμένων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας την περίοδο εκείνη. Εάν κάτι μού κάνει δε εντύπωση είναι ότι κανείς ειδικός δεν επεσήμανε -εξ όσων γνωρίζω- κάποιο λάθος ή ανακρίβεια στα όσα γράφει η Ιζαμπέλλα Παλάσκα. Αυτό θα περίμενα. Πιστεύω γενικά ότι δεν υπάρχουν ζητήματα-ταμπού. Όλα τα ζητήματα πρέπει να τίθενται επί τάπητος, να συζητιούνται και να φωτίζεται κάθε όψη τους. Έτσι μόνο επέρχεται κάθαρση και πηγαίνουμε συλλογικά μπροστά. Εκτός πιά κι αν εκείνο που προτιμάμε είναι να πλακωνόμαστε κραδαίνοντας τα οστά των προγόνων μας...

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ ΠΡΟΣ ΝΙΚΟ ΜΠΙΣΤΗ

Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ

(Μια απάντηση του Χρήστου Χωμενίδη στον Νίκο Μπίστη)

Εξεπλάγην διαβάζοντας το χθεσινό άρθρο του Νίκου Μπίστη με τίτλο «Και Πατριώτης και Γερμανοτσολιάς;». Και εξεπλάγην διότι είμαι βέβαιος πως ο αγαπητός Μπίστης ομνύει εξίσου με εμένα στη φράση του Διονυσίου Σολωμού «Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθινό». Ότι συμφωνεί πως εμπρός στην αποκάλυψη, στην πλήρη καταύγαση της αλήθειας όλες οι σκοπιμότητες -όσο αγαθές κι αν είναι- υποχωρούν. Ότι τα στρογγυλέματα της Ιστορίας, οι κάθε είδους μανιχαϊσμοί, την καταντούν ένα εύπεπτο ανάγνωσμα, όπου οι καλοί συγκρούονται με τους κακούς, περνάνε δια πυρός και σιδήρου, πλην το φρόνημα και η πίστη τους διατηρείται ακέραια και τους οδηγεί στον τελικό θρίαμβο. Μακάρι να συνέβαινε έτσι. Μακάρι να ζούσαμε σε έναν τόσο απλό, παιδικό σχεδόν, κόσμο…
Τι ακριβώς έχει συμβεί; Πριν από έξι σχεδόν μήνες, η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, θυγατέρα του Ιωάννη Βουλπιώτη, εξέδωσε μια μυθιστορηματική βιογραφία του πατέρα της με τίτλο «Άγγελος ή Δαίμονας». Το βιβλίο είναι γλαφυρότατα γραμμένο, φωτίζει κατά συναρπαστικό τρόπο τη σκοτεινή πλευρά μιας εποχής, αναπλάθει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, το ύφος και το ήθος των ηρώων του. Για αυτό και γνώρισε ιδιαίτερη επιτυχία. Για αυτό και αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον σχετικά με ένα πρόσωπο προ πολλού λησμονημένο.

Ποιος ήταν ο Ιωάννης Βουλπιώτης; Ένας δαιμόνιος τύπος, γεννημένος στην Αθήνα το 1902, χαρισματικός μαθητής που με τη συμβουλή του Δημήτρη Γληνού πήγε για σπουδές στη Γερμανία. Εκεί εξεπόνησε δύο διδακτορικά, το ένα με την καθοδήγηση του Καρλ Γιουνγκ. Εκεί προσελήφθη στη Ζίμενς και ανέλαβε, πριν τα τριάντα του, τις διεθνείς σχέσεις του επιχειρηματικού ομίλου. Εκεί παντρεύτηκε την κόρη του Φον Ζίμενς. Όταν χώρισε, επέστρεψε στην Ελλάδα ως εκπρόσωπος της Ζίμενς και της Τελεφούνκεν. Έγινε φυσικά προνομιακός συνομιλητής τόσο των εν Αθήναις Γερμανών, όσο και της ελληνικού δικτατορικού καθεστώτος, του Μεταξά και των στελεχών του. Η ικανότητά του να ανακαλύπτει μοχλούς πίεσης, του επέτρεψε να φέρει, προς στιγμήν, σε δύσκολη θέση και τη βασιλική ακόμα οικογένεια. Πριν από το ξέσπασμα του ελληνοϊταλικού πολέμου, μα και καθ’ όλη τη διάρκεια της Κατοχής, ο Ιωάννης Βουλπιώτης συνωμοτούσε προς πάσα σχεδόν κατεύθυνση. Καλλιεργούσε σχέσεις με Γερμανούς, Ιταλούς αλλά και με πράκτορες των συμμάχων. Συναντιόταν με Έλληνες παλαιούς πολιτικούς, με την εν Αθήναις ηγεσία του ΕΔΕΣ, αλλά και με τον Γληνό ως εκπρόσωπο του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Εισηγούνταν αρχικά την επιστροφή του εξόριστου στη Γαλλία στρατηγού Πλαστήρα και την ανάδειξή του στο αξίωμα του προέδρου μιας, υπό τον Άξονα, «Ελληνικής Δημοκρατίας» και στη συνέχεια την αξιοποίηση του ναύαρχου Φον Κανάρη στον ίδιο ρόλο. Όταν διεφάνη η ήττα των Ναζί, ο Βουλπιώτης είχε την ιδέα να δημιουργηθούν τα Τάγματα Ασφαλείας ως ασπίδα απέναντι στον κομμουνιστικό κίνδυνο, αλλά και ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ που θα ξέπλενε τις αμαρτίες των δοσιλόγων. Παράλληλα έκανε όλες τις αναγκαίες -ταχυδακτυλουργικές- κινήσεις, ώστε ο ίδιος όχι απλώς να επιβιώσει μα και να εξακολουθήσει να προκόβει στον μεταπολεμικό κόσμο...
Και ερωτώ: Δεν έχει νόημα η βιογράφηση μιας τέτοιας προσωπικότητας; Δεν είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και διδακτικότατο να πληροφορηθούμε πώς διαπλεκόταν προπολεμικά το κεφάλαιο με την πολιτική ηγεσία; Να μάθουμε ότι η αθηναϊκή ελίτ γλυκοκοίταζε επί μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο τον βρετανικό παράγοντα, όσο και τις δυνάμεις κατοχής; Ότι η ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας έγινε ασμένως δεκτή από μια πλειάδα κορυφαίων πολιτικών, αρκετοί από τους οποίους διέθεταν δημοκρατικές και ηρωικές, κατά τη Μικρασία, δάφνες; Πώς η αντίθετη αντίληψη του εθνικού συμφέροντος έφερε ανθρώπους, εξίσου αγαθών προθέσεων, στα μαχαίρια;

Ο αγαπητός Νίκος Μπίστης δεν διάβασε -φευ!- το βιβλίο. Παρακολούθησε, απλώς, μια τηλεοπτική εκπομπή. Άμα έγραφε πως απέναντι στην καλεσμένη Ιζαμπέλλα Παλάσκα έπρεπε να βρίσκεται κάποιος ιστορικός επιστήμονας, για να επισημάνει και να καυτηριάσει τυχόν ανακρίβειές της, θα συμφωνούσα απολύτως. Άμα αντιδρούσε σε μιαν απόπειρα εξιδανίκευσης του Βουλπιώτη (που, πάντως, δεν υπάρχει στο βιβλίο), θα υπερθεμάτιζα. Εκείνο όμως που φρονεί είναι πως η δημόσια τηλεόραση διέπραξε ολίσθημα, προβάλλοντας και μόνο την περίπτωση Βουλπιώτη. «Εάν είχε κάνει στη Γαλλία όσα έκανε κατά την Κατοχή στην Ελλάδα, ο Ντε Γκωλ θα τον είχε στήσει στα έξι μέτρα…», γράφει. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως πολυάριθμα στελέχη της δοσιλογικής κυβέρνησης Πετέν βγήκαν αλώβητα και αναδείχθηκαν σε πυλώνες της μεταπολεμικής Γαλλίας. Ακόμα και για τον Φρανσουά Μιτεράν υπήρχε η σκιά μιας σύντομης συνεργασίας με το καθεστώς του Βισί… Μα και να είχε εκτελεστεί ο Βουλπιώτης, ποια λογική εξωραϊσμού του παρελθόντος θα μας απαγόρευε να ασχοληθούμε με την περίπτωσή του; Στους κρίσιμους καιρούς που ζούμε, η δημόσια τηλεόραση, αλλά και όποιος διαθέτει δημόσιο λόγο, οφείλει να αντικρίζει κατάματα το παρελθόν και να το αναδεικνύει με όλες τις αιματηρές του αντιθέσεις. Μονάχα η πλήρης γνώση θα αποτρέψει την επανάληψη.

«Και τα παιδιά και τα εγγόνια των εκτελεσμένων και βασανισμένων από Γερμανούς και συνεργάτες τι πρέπει να κάνουν;», αναρωτιέται ο Νίκος Μπίστης. Απαντάω επί προσωπικού καθώς ο παππούς μου, Χρήστος Χωμενίδης, υπήρξε εκ των τεσσάρων ιδρυτών του ΕΑΜ, απεσταλμένος της ΠΕΕΑ στην Πελοπόννησο και συλληφθείς απαγχονίσθηκε από τα Τάγματα Ασφαλείας στην Πάτρα. Ένα απόγευμα του 1977, αγαπητέ Νίκο Μπίστη, έντεκα χρονών ήμουν, ο πατέρας μου μού έδωσε με δυο φράσεις την πυξίδα με την οποία προσπαθώ να κινούμαι σε όλη τη ζωή μου. «Ο παππούς σου», μου είπε, «εκτελέστηκε από τους δοσίλογους. Ο εξ αγχιστείας θείος σου, Γ.Κ., συνεργάστηκε μαζί τους. Το πιο εύκολο για μένα θα ήταν να τον μισώ τυφλά, αφού ήταν με εκείνους που μου στέρησαν τον μπαμπά μου. Το δύσκολο είναι να προσπαθήσω να δω τον κόσμο με τα μάτια του, να ανακαλύψω τα όποια ελαφρυντικά του, να βρω το όποιο δίκιο του. Όχι για να τον αθωώσω. Μα για να τον καταλάβω. Αυτό είναι το πνεύμα του ανθρωπιστικού σοσιαλισμού για τον οποίον θυσιάστηκε ο παππούς σου: Το να καταφέρνεις να μπαίνεις στη θέση των άλλων».

ΠΗΓΗ: www.protagon.gr

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΜΠΙΣΤΗ

Ναι κ. Μπίστη,

αγνοήστε την ιστορική έρευνα!

Κάνει κακό...

Βρισκόμαστε στο σωτήριο έτος 2013. Η Ελλάδα λογίζεται ως κατεχόμενη χώρα, βιώνει το δράμα του μνημονίου και της χρεοκοπίας και η μόνη στοιχειώδης ατομική ελευθερία που διατηρούν ακόμα οι βασανισμένοι πολίτες της είναι η ελευθερία λόγου. Κι αυτό μέχρι να επιβληθεί από την τρόικα ή μάλλον να αποφασίσει μόνη της η τριμερής συγκυβέρνηση την αναστολή της.

Ήδη ένας εκπρόσωπος του ενός στύλου της σημερινής κυβέρνησης, της ΔΗΜΑΡ, ο Νίκος Μπίστης διατυπώνει αφορισμούς και εκφράζει ανάλογο προϊδεασμό. Τι αίσχος αυτή η πολυφωνία, η όποια πολυφωνία, και η ελευθερία έκφρασης! Ντροπή! Και η έρευνα για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας; Tragic! Ολωσδιόλου απαράδεκτο! Υπάρχει ένα ολόκληρο καθιερωμένο σύστημα και τώρα θα το ανατρέψουμε;

Έξαλλος λοιπόν ο Νίκος Μπίστης για την εκπομπή του Μανώλη Κοττάκη "Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ", που μεταδόθηκε από τη ΝΕΤ στις 12 Απριλίου 2013, παρουσιάζοντας την Ιζαμπέλλα Παλάσκα, συγγραφέα του βιβλίου "ΑΓΓΕΛΟΣ ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ, Ο ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΟΥ". Επί τρεις μέρες φαίνεται δεν μπορούσε να κοιμηθεί και μέσα στην αϋπνία του κυοφορούσε ένα λίβελο, που τελικά στις 15 Απριλίου τον ανάρτησε στο γνωστό www.protagon.gr. Ηρέμησε επιτέλους ο άνθρωπος, βγάζοντας στη φόρα όλα τα συγχυσμένα συναισθήματά του...

Ούτε λίγο ούτε πολύ, ζήτησε την κεφαλή επί πίνακι του Κοττάκη και της διεύθυνσης της ΕΡΤ (που συμπτωματικά αυτή την εποχή συνέπεσε να μην είναι στέλεχος της ΔΗΜΑΡ)!

Το αίτημά του; "Να αφήσουν την Ιστορία ήσυχη"! Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Που σημαίνει ότι όσα μας μάθανε δεν πρέπει να τα αγγίζουμε, πόσο μάλλον να τα ψάχνουμε για να δούμε τις τυχόν αθέατες πτυχές. Ιστορική έρευνα; Τι είναι αυτό το φρούτο στην εποχή μας; - κατά την άποψη του νεοσυστημικού Μπίστη, συστηματικού συλλέκτη κομματικών ταυτοτήτων, του πιο ιδανικού πολιτικού προσώπου εν Ελλάδι για κομματικές "διευρύνσεις".

Όπως αβίαστα προκύπτει, η αντίληψή του για την ιστορία είναι κάπως απλοϊκή. Και παρά το γεγονός ότι δεν έχει βουλευτική ιδιότητα, συνεπώς στερείται βουλευτικής ασυλίας αν χρειαστεί να αντιμετωπίσει ποινική δίωξη για συκοφαντική δυσφήμιση ή προσβολή μνήμης τεθνεώτος, αποτολμά να ...διατάξει την αναδρομική εκτέλεση του πατέρα τής Παλάσκα "στα έξι μέτρα"! Πρωτοφανές θέαμα αλαζονείας αυτόκλητου δικαστή με ακραία ετυμηγορία!

Θα ήταν κατανοητό αν με πολιτικούς όρους επιζητούσε να αντικρούσει την οποιαδήποτε άποψη. Πολύ δε περισσότερο αν στηριζόταν σε ιστορικά στοιχεία για μια δημόσια αντιπαράθεση. Αντ' αυτού, ίσως επειδή οι ιστορικές του γνώσεις περιορίζονται σε αναμασήματα παλαιών μονομερών φανατικών τίτλων, προτιμά την απλούστερη λύση. Αναζητώντας επιχειρήματα διαστρεβλώνει τα όσα διατυπώθηκαν, φθάνοντας στο έσχατο σημείο - αυτή τη φορά για να ...κατατροπώσει τον Μεταξά του "ΟΧΙ" - να εμφανίζει τον δικτάτορα ως αμέσως ενδιαφερόμενο για είσπραξη μιζών.

Επισείει ως βαρύ πυροβολικό στα επιχειρήματά του, ότι ο Βουλπιώτης ήταν ο εμπνευστής των Ταγμάτων Ασφαλείας. Μήπως δεν κατάλαβε ότι ο Βουλπιώτης συζητούσε γι' αυτά με τους πολιτικούς αρχηγούς Γονατά, Σοφούλη, Πάγκαλο, Σοφιανόπουλο και τον Δημήτρη Γληνό;

Φυσικά δεν θα έχει διαβάσει το βιβλίο για να εκφράσει την άλφα ή τη βήτα άποψη. Σε αντίθεση με τη Λιάνα Κανέλλη ή άλλους επώνυμους, ανεξάρτητα από πολιτικό χώρο. Ούτε και το χρειάζεται ο ομογάλακτος της Ρεπούση, που μαζί της αμφισβήτησε στα τελευταία χρόνια την αληθινή ιστορία ενός ολόκληρου λαού, του ελληνικού. Ο Μικρασιατικός και ο Ποντιακός Ελληνισμός ακόμα ορύονται επ' αυτού...

Κύριε Μπίστη μάλλον τελικά είστε πολύ τεμπελάκος για να διαβάσετε ένα βιβλίο και να εκφράσετε μια συγκροτημένη άποψη, όπως κάνει κάθε πολιτισμένος άνθρωπος. Αν σας έρθει επιφοίτηση, εδώ είμαστε για ένα διάλογο επί των ιστορικών θεμάτων του βιβλίου της Ιζαμπέλλας Παλάσκα. Μέχρι τότε αρκεστείτε σε μια φτηνή απόπειρα λάσπης κατά καταξιωμένων δημοσιογράφων όπως ο Μανώλης Κοττάκης ή των διευθυντών της ΕΡΤ που δεν ανήκουν στη ΔΗΜΑΡ, αποκλειστικά προσομοιωμένης στα μέτρα των "συνωστισμών" της εκλεκτής Κας Ρεπούση...

Δημοσθένης Κούκουνας

ΝΙΚΟΣ ΜΠΙΣΤΗΣ

www.protagon.gr (15.4.2013)

Και πατριώτης και γερμανοτσολιάς;

Του Νίκου Μπίστη

Γίνεται; Δεν γίνεται. Για αυτό ας αφήσουν την Ιστορία ήσυχη. Ή τουλάχιστον ας την αφήσουν στους ιστορικούς. Ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι η Δημόσια Τηλεόραση θα έκανε εκπομπή αποκατάστασης ενός καραμπινάτου συνεργάτη των Γερμανών, του Ιωάννη Βουλπιώτη, που αν είχε κάνει στη Γαλλία όσα έκανε κατά την Κατοχή στην Ελλάδα, ο Σαρλ Ντε Γκωλ (όχι ο κομμουνιστής Μωρίς Τορέζ) θα τον είχε στήσει στα έξι μέτρα. Έστησε ουκ ολίγους ο μεγάλος Κάρολος. Η έκπληξή μου μεγάλωσε γιατί την εκπομπή υπέγραφε ένας συντηρητικός στις απόψεις του αλλά ευπρεπής και με καλό τηλεοπτικό προϊόν δημοσιογράφος, ο Μανώλης Κοττάκης. Προσκαλεσμένη ήταν η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, κόρη του Ιωάννη Βουλπιώτη, εκπροσώπου της Siemens στην Ελλάδα και συνεργάτη των Γερμανών και των ελληνόφωνων κατοχικών κυβερνήσεων. Ο λόγος της πρόσκλησης ήταν η έκδοση από μέρους της κας Παλάσκα ενός βιβλίου για τον πατέρα της με τίτλο «Άγγελος ή δαίμονας, ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου».

Το βιβλίο δεν το διάβασα αλλά είδα την εκπομπή και δεν πίστευα στα μάτια μου και τα αυτιά μου. Καθόλου αμφιλεγόμενος κατά την κόρη του. Σταχυολογώ: Το μόνιμο μοτίβο «ο πατέρας μου ήταν πατριώτης και αγαπούσε πολύ την Ελλάδα. Έφυγε πικραμένος γιατί τον δίκασαν ως δωσίλογο παρά το γεγονός ότι αθωώθηκε». Προφανώς, έπρεπε να τον παρασημοφορήσουν, δεν θα ήταν και ο πρώτος. «Αγαπούσε πολύ την Ελλάδα, όπως –και ας μην σας φανεί παράδοξο– και πολλοί Γερμανοί αξιωματούχοι με τους οποίους συναλλασσόταν στην Κατοχή. Το ότι συμπαθούσε τους Γερμανούς, την κουλτούρα τους και τον πολιτισμό τους δεν σημαίνει ότι συμφωνούσε και… με όλα τα άλλα». Ποια άλλα; Αυτοί οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, που τόσο αγαπούσαν την Ελλάδα, κάθε δύο μέρες στέλνανε στο απόσπασμα πατριώτες αντιστασιακούς. Οι περισσότεροι εκτελεσμένοι ήσαν Εαμίτες. Τι να κάνουμε τώρα να ξαναγράψουμε την Ιστορία επειδή η κα Παλάσκα αισθάνθηκε «υποχρεωμένη απέναντι στον εαυτό της και τον πατέρα της» να το πράξει; Και τα παιδιά και τα εγγόνια των εκτελεσμένων και βασανισμένων από Γερμανούς και συνεργάτες τι πρέπει να κάνουν;

Σε μια περίοδο ηλεκτρισμένη που κάποιοι πάνε να μεταφέρουν στο τώρα μνήμες Κατοχής και εμφυλίου και να ξύσουν με ανιστόρητο τρόπο πάθη, τι νόημα έχει να ακούμε την κα Παλάσκα; Είπε και άλλα. Εγκώμια για τον Μεταξά που ο μπαμπάς της της είπε ότι ήταν πατριώτης και έντιμος (δεν καταλάβαινε ότι αυτές οι λέξεις στο στόμα του Βουλπιώτη ακούγονταν σαν βρισιές για τον Μεταξά). «Δυστυχώς, τσακώθηκαν πολύ άσχημα». Γιατί τσακώθηκαν, μήπως για το δικτατορικό καθεστώς; Μπα, για τις μίζες. 3% έδινε ο Βουλπιώτης, 5% του ζήτησε ο Διάκος, το δεξί χέρι του Μεταξά (για αυτές τις δουλειές δεν υπάρχουν τα δεξιά χέρια;). Διαμαρτυρήθηκε στον Μεταξά, του πήγε και την μπομπίνα από το μαγνητόφωνο γιατί πέραν των άλλων ήταν πρωτοπόρος και στις υποκλοπές, αλλά... δυστυχώς ο Μεταξάς δεν τον πίστεψε. «Και ο πατέρας στενοχωρήθηκε πολύ». Πάλι καλά που δεν εμφανίστηκε σαν αντιδικτατορικός. Και ερχόμαστε στην Κατοχή. Στα μέσα και στα έξω ο Βουλπιώτης. «Ναι, αλλά δεν μπήκε στις κατοχικές κυβερνήσεις», μας είπε η κόρη του. Ναι, αλλά γιατί δεν μπήκε; Όχι, πάντως, από πατριωτική έκλαμψη. «Εγώ είμαι επιχειρηματίας, δεν ξέρω από αυτά. Άστε με απέξω», είπε στον Γερμανό αξιωματούχο που κανόνιζε την σύνθεση της κυβέρνησης. Και αυτός αφού κατά την κα Παλάσκα τον συνεχάρη, του είπε περίπου τα εξής: «Ό,τι και να κάνεις, την έχεις βαμμένη μετά τον πόλεμο». Στη Γαλλία ναι, στη μετεμφυλιακή Ελλάδα όχι. Αλλά δεν έμεινε και τελείως απέξω. Ανέλαβε Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας κατά την Κατοχή. Δεν μπορώ να πω, συγκινήθηκα πολύ όταν πληροφορήθηκα ότι ήταν ο εμπνευστής της εκπομπής με τη «Θεία Λένα» για «να ακούνε κάτι ευχάριστο τα ελληνόπουλα εκείνους τους δύσκολους καιρούς». Είπα και εγώ που προς στιγμήν σκέφτηκα ότι ανέλαβε για να προωθήσει την προπαγάνδα των κατακτητών. Για τη θεία Λένα θυσιάστηκε. «Στη δίκη του παρουσίασε γράμματα ανθρώπων που τους βοήθησε. Γιατί πάντα βοηθούσε τους ανθρώπους. (χαμηλόφωνα και σεμνά) Ναι και κομμουνιστές». Φιλάνθρωπος, λοιπόν. Όλη μέρα με τους Γερμανούς αλλά φιλάνθρωπος και πατριώτης. Όλοι ξέρουμε ότι μετά το Στάλινγκραντ και την D Day, οι συνεργάτες των Γερμανών στην κατεχόμενη Ευρώπη τα κάνανε επάνω τους. Κάποιοι ελάχιστοι ιδεολογικά φανατικοί τους ακολούθησαν μέχρι το Βερολίνο, άλλοι άρχισαν να μαζεύουν γράμματα για τη δίκη τους.

Αλλά τι νόημα έχουν όλα αυτά όταν υπάρχει η κορυφαία δωσιλογική πράξη που δεν μπορούσε να αμφισβητήσει ούτε η κόρη του, ούτε κανείς άλλος. Και σε αυτό το σημείο, αγαπητέ Μανώλη Κοττάκη, σταματάει ή μάλλον δεν αρχίζει καν η συζήτηση. Ο Βουλπιώτης ήταν ο εμπνευστής και εισηγητής στον Ράλλη της συγκρότησης των προδοτικών Ταγμάτων Ασφαλείας. Προδοτικών όχι μόνο για το ΕΑΜ και το ΚΚΕ αλλά και κατά την κυβέρνηση του Καΐρου. Γερμανοτσολιάδες και ταγματαλήτες τους αποκαλούσε ο λαός. Εδώ υπάρχουν όρια, εδώ υπάρχουν –ας χρησιμοποιήσω και εγώ την ταλαιπωρημένη έκφραση– πραγματικές κόκκινες γραμμές που η εκπομπή τις παραβίασε βάναυσα. Γιατί το τιμωρό χέρι του λαού σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη δεν έδειξε έλεος για τους Κουίσλινγκ, για τις ειδικές δυνάμεις και την ειδική Ασφάλεια που βασάνισε, για τους μασκοφόρους καταδότες. Πολύ περισσότερο για τους πρωτεργάτες, όπως ο Βουλπιώτης. Σε καμιά άλλη χώρα της Ευρώπης δεν θα κυκλοφορούσε ελεύθερος.

Όσο ηλίθιο είναι να συγκρίνουν τη σημερινή δημοκρατική Γερμανία με το ναζιστικό καθεστώς, όσο ηλίθιο και εγκληματικό είναι σε καιρούς δημοκρατίας να παίρνουν κάποιοι τον νόμο τα χέρια τους και να απονέμουν «δικαιοσύνη» με σαρανταπεντάρια και καλάσνικοφ, άλλο τόσο ηλίθιο και εγκληματικό είναι να ξαναγράφεις την ιστορία αναβιώνοντας ένα αντικομμουνισμό που ταλαιπώρησε τη χώρα. Για τα εγκληματικά λάθη του ΚΚΕ (εξόντωση ΕΚΚΑ – Ψαρού, Μαλτέζου, αποχή του 46 που οδήγησε στον Εμφύλιο και άλλα πολλά που οι Αριστεροί Ιστορικοί και η ανανεωτική Αριστερά έχουν στηλιτεύσει) δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την προδοσία των Ταγμάτων Ασφαλείας. Και όποιος ενδιαφέρεται για την ιστορική αλήθεια και όχι για φτηνή προπαγάνδα όταν μιλάει για εγκληματικά λάθη τα αναζητά και στην άλλη πλευρά. Και ας μη μου πει κανείς ότι δεν υπάρχουν. Υπάρχουν και περισσεύουν, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό ώστε μόνο φανατικοί Δεξιοί που εθελοτυφλούν να τα αγνοούν. Σε όλη την Ευρώπη το αντιστασιακό κίνημα πέρασε εσωτερικές συγκρούσεις. Πουθενά εκτός Ελλάδας δεν διανοηθήκαν να συμψηφίσουν τη δράση του αριστερού κινήματος με αυτήν των συνεργατών των Γερμανών. Και επειδή εδώ το έκαναν, παρά το ότι κέρδισαν τον εμφύλιο, το στίγμα τους ακολούθησε. Και για χρόνια τροφοδότησε μια ισχυρή, δογματικού χαρακτήρα αντίδραση από τη διωκόμενη Αριστερά. Μέχρι που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ήρθε η απριλιανή δικτατορία και έκανε σοφότερους όλους ή –όπως φαίνεται– τους περισσότερους. Τώρα κάποιοι σε διάφορα σημεία του πολιτικού φάσματος, ανιστόρητοι και επιπόλαιοι αν δεν είναι επιτήδειοι, αναμασάνε ορολογίες και συνθήματα εκείνης της εποχής. Και σταλάζουν μίσος στις ψυχές των νέων ανθρώπων που δεν έζησαν και δεν ξέρουν τις συνέπειες.

Σε αυτό το κλίμα τι δουλειά είχε η Δημόσια Τηλεόραση να γυρίσει σε ένα τόσο εκρηκτικό και από μόνο του διχαστικό θέμα. Ποιος σοφός εγκέφαλος σκέφτηκε να κάνει εκπομπή για τον εμπνευστή των Ταγμάτων Ασφαλείας;

Να δεχτώ ότι ήταν λάθος. Τότε να ζητήσουν συγγνώμη. Όχι μόνο από τους Αριστερούς αλλά από κάθε πολίτη που θέλει ο τόπος να προχωρήσει με ηρεμία μπροστά. Η εκπομπή ήταν ούτως ή άλλως αλλοπρόσαλλη. Σε μια στιγμή ακούστηκε ο Κοττάκης να λέει: «ο πατέρας σας ήταν ο πρώτος που συνάντησε την – ας πούμε – τρόικα της εποχής». Θαυμάσια. Αν οι ναζί ήταν -ας πούμε- η τρόικα της εποχής, τότε η κυβέρνηση είναι –ας πούμε– κάτι σαν τον Βουλπιώτη. Δεν μένει παρά να δούμε ποιοι είναι τα Τάγματα Ασφαλείας και ποιος θα παίξει τον ρόλο της ΟΠΛΑ. Για αυτό είναι επικίνδυνο να παίζεις, χωρίς γνώση, με την Ιστορία. Περιμένουμε μια συγγνώμη από τη διεύθυνση της ΕΡΤ.

iefimerida

www.iefimerida.gr (15.4.2013)

Iωάννης Βουλπιώτης, ο Ελληνας που συνομιλούσε με τον Χίτλερ και παντρεύτηκε την κόρη του Siemens

Ο Ιωάννης Βουλπιώτης υπήρξε Ελληνας επιχειρηματίας και συνεργάτης των Γερμανών. Αποτελεί μέρος της ελληνικής αφρόκρεμας για την οποία πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά στην Ελλάδα, όπου, ως γνωστόν, λέγονται πολλά αλλά γράφονται και αποκαλύπτονται ελάχιστα.

Εζησε μια ζωή αυθεντικά μυθιστορηματική, συναρπαστική, κομβική για την Ελληνική Ιστορία από τον μεσοπόλεμο και μετά ο Ιωάννης Βουλπιώτης. Υπήρξε ο Ελληνας γαμπρός του μεγιστάνα Ζίμενς, αγαπημένος μαθητής του εισηγητή της σχολής αναλυτικής ψυχολογίας Καρλ Γιουνγκ, συνομιλητής του Χίτλερ, του Μεταξά, του Πλαστήρα, φίλος του Κυριάκου Βενιζέλου, και του θρυλικού πράκτορα της Intelligence Service Ντέιβιντ Μπαλφούρ (γνωστού και ως ρασοφόρου πατέρα Δημήτριου).

Εφερε τη Siemens στην Ελλάδα

Ενας επιχειρηματίας που επηρέασε όσο κανείς τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις, διόρισε στη ραδιοφωνία που διηύθυνε συνεργάτες του Γκέμπελς, έφερε τις πρώτες προμήθειες της Ζίμενς στην Ελλάδα, εντρύφησε στις μίζες. Ο Ιωάννης Βουλπιώτης αποκαλύπτεται μέσα από το συναρπαστικό βιβλίο που έγραψε η κόρη του Ιζαμπέλλα Παλάσκα με τον εύγλωττο τίτλο «Αγγελος ή Δαίμονας Ο Αμφιλεγόμενος Πατέρας μου» (εκδόσεις Λιβάνη). Η συγγραφέας χωρίς δισταγμό αποκαλύπτει τη δράση και τη βασική φιλοσοφία ζωής του πατέρα της «το μεγάλο του είδωλο, το χρήμα», αλλά αποκαθιστά και διάφορους μύθους και κυρίως αυτούς που ήθελαν τον πατέρα της να είναι δωσίλογος. «Οχι, ο πατέρας μου δεν καταδικάστηκε ποτέ ως δωσίλογος, ούτε στα πρωτοβάθμια, ούτε στα δευτεροβάθμια ειδικά δικαστήρια δωσιλόγων. Απαλλάχτηκε τελεσίδικα».

Προπαγάνδα και επιχειρήσεις
Οταν επέστρεψε στην Ελλάδα από τη Γερμανία ο Ιωάννης Βουλπιώτης μετά τον χωρισμό του με την κόρη του μεγιστάνα Ζίμενς, ήταν ένας κοσμοπολίτης, έμπειρος, με γνωριμίες στα ανώτατα κλιμάκια της ευρωπαϊκής πολιτικής και οικονομικής ζωής που όφειλε να επαναπροσδιορίσει το ρόλο του. «Ενδιαφερόταν για τη δημόσια προβολή; Οχι ποσώς. Προτιμούσε τους χαμηλούς τόνους και το παρασκήνιο. Ενδιαφερόταν για ανάμειξη στην πολιτική; Καθόλου. Γιατί ήθελε λοιπόν να θέσει υπό τον απόλυτο έλεγχό του στην Ελλάδα τις τηλεπικοινωνίες και το νέο μέσο της ραδιοφωνίας; Για να διαθέτει δύναμη και επιρροή».

Ο Χριστοφοράκος της Μεταπολεμικής Αθήνας

Το σημερινό σκάνδαλο της Ζίμενς με πρωταγωνιστή τον Μιχάλη Χριστοφοράκο με τις δωροδοκίες και μίζες σε πολιτικούς και κόμματα, έχει παρόμοιό του και στο παρελθόν. Σκάνδαλο με αμαρτωλές συμβάσεις της Ζίμενς, με οσμή «μιζών», υπήρξε και το 1955, που ταλάνιζε και τότε -όπως σήμερα- τον πολιτικό βίο της χώρας.

Ο... Χριστοφοράκος της εποχής εκείνης, ήταν ο Ιωάννης Βουλπιώτης, φίλος του Φον Κανάρη και αμφιλεγόμενο πρόσωπο με σκοτεινό ρόλο επί κατοχής, έφερε τεχνικό εξοπλισμό της Τελεφούνκεν στην ελληνική ραδιοφωνία για τις γερμανικές προπαγανδιστικές εκπομπές. Κατηγορήθηκε για δωσιλογισμό, δικάστηκε δυο φορές, αθωώθηκε και συνέχισε μετά να διευθύνει τη Ζίμενς στην Αθήνα.

Σκάνδαλο της Siemens επί Παπάγου το 1955

Στις παραμονές του Δεκαπενταύγουστου 1955 ξεσπά το «σκάνδαλο Ζίμενς», στο οποίο, ο μεν Συναγερμός κατηγορεί τον Βουλπιώτη ως δόλιο, σκευωρό και συκοφάντη, ενώ εκείνος καταγγέλλει μέλη της κυβερνήσεως του Συναγερμού να ζητούν μίζες! Ολα ξεκίνησαν από μία επιστολή που έστειλε ο Βουλπιώτης στον Παπάγο στην οποία καταγγέλλει ότι ο υφυπουργός Συγκοινωνιών Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου, καθυστερεί σκοπίμως την υπογραφή της συμβάσεως του ΟΤΕ με την Siemens-Halske.

Προσθέτει όμως και κάτι που κάνει ιδιαίτερη αίσθηση: Κάποιος πρώην υλοτόμος από τη Λάρισα ονόματι Καρβούνης, με κάποιον Αναφιώτη τον επισκέφθηκαν και του είπαν ότι ο Παπακωνσταντίνου είναι φίλος τους και μπορούν να τον πείσουν να υπογράψει. Προσφέρθηκαν μάλιστα να μεσολαβήσουν, αν του κατέβαλε το ποσό των 100.000 δολαρίων!

Εποχή Καραμανλή και σκάνδαλο με μίζες

Την επιστολή Βουλπιώτη ο Παπάγος την έστειλε αμέσως στον υπουργό Συγκοινωνιών Κωνσταντίνο Καραμανλή και στις εφημερίδες. Ο Καραμανλής κάλεσε τον Παπακωνσταντίνου και του έθεσε υπόψη το περιεχόμενό της. Εκείνος τη χαρακτήρισε συκοφαντική και ότι τα πρόσωπα για τα οποία μιλούσε ο Βουλπιώτης του ήταν παντελώς άγνωστα. Οργισμένος ο Παπακωνσταντίνου, αφού υπέβαλε την παραίτησή του, κατέφυγε στον εισαγγελέα όπου κατέθεσε μήνυση κατά του Βουλπιώτη για συκοφαντική δυσφήμιση.

Τι όμως είχε προηγηθεί; Η κυβέρνηση είχε αναθέσει στον Παπακωνσταντίνου τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων μετά του αντιπροσώπου της Ζίμενς Βουλπιώτη για την προμήθεια 50-60 χιλιάδων αυτόματων τηλεφώνων σε τιμές διεθνούς ανταγωνιστικότητος, σύμφωνα με τις έγγραφες οδηγίες του υπουργείου Συντονισμού και τις συμφωνίες μετά της γερμανικής κυβερνήσεως (έγγραφα Ερχαρτ). Στα έγγραφα Ερχαρτ κατά τους κυβερνητικούς παράγοντες, ο Μαρκεζίνης είχε αναλάβει υποχρεώσεις που δέσμευαν αρνητικά τη χώρα (ήταν ο λόγος της απομακρύνσεώς του από τον Συναγερμό) και έπρεπε αυτά να βρίσκονται στο υπουργείο Εξωτερικών, τα οποία δεν έβρισκε ο υπουργός Στεφανόπουλος....

Εν τω μεταξύ οι υπηρεσίες του υπουργείου προσκόμισαν πιο συμφέρουσες προσφορές του σουηδικού οίκου «Ερικσον» κι έτσι ο Παπακωνσταντίνου γίνεται πιο διστακτικός για τις τιμές και τους όρους της Σύμβασης της Ζίμενς, η οποία ζήτησε να περιληφθεί επι πλέον στη Σύμβαση και ο όρος παροχής τεχνικών συμβουλών αντί αμοιβής 1.000.000 δολαρίων! Για την Σύμβαση με τη Ζίμενς, ο τότε υπουργός Συγκοινωνιών Κ. Καραμανλής αναφέρει: ( Αρχεία,Τ.1ος σελ. 253):

Ο Καραμανλής ήρθε σε ρήξη με τη Siemens, όπως έγραψε

«Το 1955 ήρθα σε ανοικτή ρήξη με την Ζίμενς εξ αιτίας μιας συμβάσεως την οποία η εταιρία αυτή είχε διαπραγματευθεί με τα υπουργεία Εξωτερικών και Συντονισμού (Στεφανόπουλος και Παπαληγούρας) και η οποία ήταν, όχι μόνον επαχθής, αλλά και σκανδαλώδης, όπως απεδείχθη εν συνεχεία. Αρνούμενος, παρά τας πιέσεις να υπογράψω την σύμβαση, υπέβαλα την παραίτησή μου. Το αποτέλεσμα ήταν να εξυφανθεί από τον αντιπρόσωπο της εταιρείας Βουλπιώτη, ενθαρρυνόμενο και από ορισμένους κυβερνητικούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων ο Στεφανόπουλος και ο Μπόμπολας, εναντίον του τότε υφυπουργού μου Κ. Παπακωνσταντίνου, η γνωστή σκευωρία με στόχο να πλήξει εμένα...» (Την παραίτηση Καραμανλή αρνήθηκε να κάνει δεκτή ο Βασιλιάς...)

Στόχος η διαδοχή Παπάγου

Πάντως η Σύμβαση ματαιώθηκε, αλλά πίσω από τη σκευωρία αυτή ήταν εμφανές ότι οι κινούντες τα νήματα είχαν κατά νου τη διαδοχή του ασθενούντος πρωθυπουργού Παπάγου. Ο Μπόμπολας ήταν ο προσωπικός γιατρός του Παπάγου και ο Στεφανόπουλος ο αδιαμφισβήτητος διάδοχός του. Οι όποιοι αντίπαλοι έπρεπε να φύγουν από τη μέση...

Ο Ιωάννης Βουλπιώτης κάθισε στο εδώλιο, δικάστηκε και καταδικάστηκε στις 4 Οκτωβρίου 1955 (την επομένη πέθανε ο Παπάγος) σε φυλάκιση 14 μηνών. Η ίδια ποινή που δεν είχε ανασταλτικό αποτέλεσμα παρέμεινε και στο εφετείο όπου είχε προσφύγει. Μάρτυρες κατηγορίας παρέλασαν πολλοί υπουργοί, ακόμα και ένας εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης, ο Σοφοκλής Βενιζέλος!

Και σκάνδαλο με λαθρεμπόριο ωρολογίων

Ο Μαρκεζίνης, που χαρακτηρίζει τον Βουλπιώτη σκευωρό, γράφει ότι αυτός ήταν ο εμπνευστής της θλιβερής ιστορίας με το λαθρεμπόριο ωρολογίων εις βάρος του που κατέρρευσε, όπως και όσες άλλες είχε εξυφάνει.

Η κόρη του Βουλπιώτη μιλάει στο iefimerida.gr

Η κόρη του Βουλπιώτη από τον δεύτερο γάμο του, Ιζαμπέλλα Παλάσκα, με το βιβλίο της «Αγγελος ή Δαίμονας – Ο Αμφιλεγόμενος πατέρας μου» (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη) ανοίγει μια αφήγηση της ιστορίας της Ελλάδας αποκαλύπτοντας πτυχές άγνωστες και προσωπικές που ξεκινούν από το 1930 και σταματούν με την Απελευθέρωση το 1944. Ομως δεν αποκλείεται να υπάρξει και εκδοτική συνέχεια αφού ο Βουλπιώτης υπήρξε ενεργός για πολλά χρόνια, μέχρι το 1999 οπότε πέθανε τη μέρα των μεγάλων σεισμών. Η Ιζαμπέλλα Παλάσκα μίλησε στο iefimerida.gr για τον πατέρα της, τη ζωή του, το βιβλίο της.

ΠΗΓΗ: iefimerida.gr (15.4.2013)

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΒΗmagazino"

Στο περιοδικό "ΒΗmagazino" (14 Απριλίου 2013) έγραψε η Λένα Παπαδημητρίου:

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΕΠΙΚΑΙΡΑ"

Στο περιοδικό "Επίκαιρα" (14.2.2013) έγραψε ο Βασίλης Καλαμαράς:

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ

Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης έγραψε στο νέο τεύχος του "The Books' Journal" (Μάρτιος 2013) για το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα "Άγγελος ή Δαίμονας":

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ iefimerida.gr

Συνέντευξη της Ιζαμπέλλας Παλάσκα στην Κατερίνα Ι. Ανέστη (18.2.2013)

Ιζαμπέλλα Παλάσκα στο iefimerida:Αυτός ήταν ο πατέρας μου – γαμπρός του Ζίμενς, συνομιλητής του Χίτλερ, εμπνευστής των Ταγμάτων Ασφαλείας

Ο Ιωάννης Βουλπιώτης έζησε μια ζωή αυθεντικά μυθιστορηματική, συναρπαστική, κομβική για την Ελληνική Ιστορία από τον μεσοπόλεμο και μετά. Υπήρξε ο Έλληνας γαμπρός του μεγιστάνα Ζίμενς, αγαπημένος μαθητής του εισηγητή της σχολής αναλυτικής ψυχολογίας Καρλ Γιουνγκ, συνομιλητής του Χίτλερ, του Μεταξά, του Πλαστήρα, φίλος του Κυριάκου Βενιζέλου, και του θρυλικού πράκτορα της Intelligence Service Ντέιβιντ Μπαλφούρ (γνωστού και ως ρασοφόρου πατέρα Δημήτριου).

Ένας επιχειρηματίας που επηρέασε όσο κανείς τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις, διόρισε στη ραδιοφωνία που διηύθυνε συνεργάτες του Γκέμπελς, έφερε τις πρώτες προμήθειες της Ζίμενς στην Ελλάδα, εντρύφησε στις μίζες. Ο Ιωάννης Βουλπιώτης αποκαλύπτεται μέσα από το συναρπαστικό βιβλίο που έγραψε η κόρη του Ιζαμπέλλα Παλάσκα με τον εύγλωττο τίτλο «Αγγελος ή Δαίμονας Ο Αμφιλεγόμενος Πατέρας μου» (εκδόσεις Λιβάνη). Η συγγραφέας χωρίς δισταγμό αποκαλύπτει τη δράση και τη βασική φιλοσοφία ζωής του πατέρα της «το μεγάλο του είδωλο, το χρήμα», αλλά αποκαθιστά και διάφορους μύθους και κυρίως αυτούς που ήθελαν τον πατέρα της να είναι δωσίλογος. «Όχι, ο πατέρας μου δεν καταδικάστηκε ποτέ ως δωσίλογος, ούτε στα πρωτοβάθμια, ούτε στα δευτεροβάθμια ειδικά δικαστήρια δωσιλόγων. Απαλλάχτηκε τελεσίδικα.»

Προπαγάνδα και επιχειρήσεις
Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα από τη Γερμανία ο Ιωάννης Βουλπιώτης μετά τον χωρισμό του με την κόρη του μεγιστάνα Ζίμενς, ήταν ένας κοσμοπολίτης, έμπειρος, με γνωριμίες στα ανώτατα κλιμάκια της ευρωπαϊκής πολιτικής και οικονομικής ζωής που όφειλε να επαναπροσδιορίσει το ρόλο του. «Ενδιαφερόταν για τη δημόσια προβολή; Όχι ποσώς. Προτιμούσε τους χαμηλούς τόνους και το παρασκήνιο. Ενδιαφερόταν για ανάμειξη στην πολιτική; Καθόλου. Γιατί ήθελε λοιπόν να θέσει υπό τον απόλυτο έλεγχό του στην Ελλάδα τις τηλεπικοινωνίες και το νέο μέσο της ραδιοφωνίας. Για διαθέτει δύναμη και επιρροή.»
Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο ο αναγνώστης διαβάζει για απανωτές συνομιλίες ή επαφές του Βουλπιώτη με ονόματα που εκπλήσσουν (ή και σοκάρουν): Η αφήγηση των συναντήσεών του με τον Μεταξά με κορύφωση την πεισματική άρνηση του δικτάτορα να εφαρμόσει τη συμφωνία που είχε κλείσει με τον Βουλπιώτη ως αντιπρόσωπο της Ζίμενς και της Τελεφούνκεν στην Ελλάδα, είναι απολαυστική. Όπως και τόσες άλλες συζητήσεις που οδήγησαν στη λύση Πλαστήρα, στη συνάντηση με τον Φον Κανάρη στην Αθήνα και τον προβληματισμό του για τη συκοφάντησή του στον Χίτλερ από φανατικούς Ναζί, στην πρόταση για τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας «με στόχο μόνο τη μη κομμουνιστικοποίηση της Ελλάδας».
Η Ιζαμπέλλα Παλάσκα με το βιβλίο της (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη) ανοίγει μια αφήγηση της ιστορίας της Ελλάδας αποκαλύπτοντας πτυχές άγνωστες και προσωπικές που ξεκινούν από το 1930 και σταματούν με την Απελευθέρωση το 1944 στο βιβλίο. Όμως δεν αποκλείεται να υπάρξει και εκδοτική συνέχεια. αφού ο Βουλπιώτης υπήρξε ενεργός για πολλά χρόνια, μέχρι το 1999 οπότε πέθανε την μέρα των μεγάλων σεισμών. Η Ιζαμπέλλα Παλάσκα μίλησε στο iefimerida.gr για τον πατέρα της, τη ζωή του, το βιβλίο της.

Πότε συνειδητοποιήσατε για π ρώτη φορά τον μύθο και την πραγματικότητα που περικύκλωνε το όνομα του πατέρα σας;
Μέχρι να πάω σχολείο δεν είχα καμιά ιδέα. Αλλά στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, κατάλαβα πως ο πατέρας μου ήταν αν μη τι άλλο πολυσυζητημένο πρόσωπο, παράλληλα συνειδητοποιώντας ότι υπήρχε κάποια καχυποψία απέναντί του. Ήταν η εποχή που το όνομά του είχε έρθει στη δημοσιότητα με αφορμή τις λεγόμενες «γερμανικές πιστώσεις». Είχε γίνει πολύς θόρυβος και καθημερινά έγραφαν οι εφημερίδες για την «υπόθεση Βουλπιώτη» και την πολύκροτη δίκη που ακολούθησε. Φυσικά τότε δεν καταλάβαινα τι συνέβαινε. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να μάθω κάτι πιο συγκεκριμένο. Μόνον όταν μεγάλωσα πια, κατάλαβα ότι ο πατέρας μου είχε βρεθεί πιο παλιά στα προηγούμενα χρόνια, πριν καν να έχω γεννηθεί, στο μάτι ενός κυκλώνα, κερδίζοντας το μίσος από τους εχθρούς του και τον θαυμασμό από τους φίλους του. Και από τότε, όσο περνούσαν τα χρόνια, μάθαινα κι άλλα πράγματα...

Πότε μάθατε για την επαφή του με τον Χίτλερ και πως εισπράξατε -ως κόρη- αυτή την περιγραφή;
Ήμουν μεγάλη πια και όταν το έμαθα σοκαρίστηκα χωρίς αμφιβολία. Στη συνέχεια όμως μπόρεσα να συνειδητοποιήσω ότι μια τέτοια επαφή δεν καθιστούσε βέβαια τον πατέρα μου «δαίμονα». Άλλωστε δεν επρόκειτο περί φιλίας, αλλά για επαφή επαγγελματικού χαρακτήρα. Θα θυμίσω ότι στα χρόνια εκείνα πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, ο Χίτλερ είχε δεχτεί ιδιωτικά διάφορες προσωπικότητες, όπως ο Λόυντ Τζωρτζ, ο αδελφός του βασιλιά της Αγγλίας δούκας του Ουίνσδορ ή ο Αμερικανός αεροπόρος Τσαρλς Λίντμπεργκ και άπειροι άλλοι. Δεν μιλάω για άλλες προσωπικές επαφές με πολιτικό χαρακτήρα, όπως οι συναντήσεις του Χίτλερ με τους Έλληνες υπουργούς Κοτζιά και Λούβαρη... Πάντως όταν τον ρώτησα πώς αισθάνθηκε μπροστά στον Χίτλερ, μου εξήγησε ότι προσπάθησε να είναι ψύχραιμος. Ένας Έλληνας που συνδιαλεγόταν μαζί του για γερμανικές κρατικές υποθέσεις είχε οπωσδήποτε μια ιδιαιτερότητα, αλλά να μην παραγνωρίσουμε ότι είχε να χειριστεί ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, εντελώς άγνωστο για τους πολλούς, την τηλεόραση που δεν είχε ακόμα διαδοθεί. Πάνω σ' αυτό, δηλαδή στην τηλεόραση, είχε μια πικρία ο πατέρας μου από τον πρωθυπουργό Μεταξά. Μέσα στη σύμβαση που είχε υπογράψει ο αρμόδιος υπουργός με τον πατέρα μου περιλαμβανόταν και η περίπτωση της τηλεόρασης. Η Ελλάδα θα μπορούσε να είχε προηγηθεί πολλών άλλων προηγμένων ευρωπαϊκών κρατών ήδη από τις αρχές του 1939...

Από το κατηγορητήριο που του απήυθηναν, ποια πιστεύετε ότι ήταν για τον ίδιο η πιο βαριά κατηγορία;
Οπωσδήποτε το βαρύτερο ήταν η κατηγορία της προδοσίας. Ήταν πάρα πολύ άδικη και του ήταν απαράδεκτη. Έκανε πολλές προσωπικές θυσίες για να έχει μια εντελώς αντίστροφη θέση στην Κατοχή. Αυτό τελικά του το αναγνώρισαν τα δικαστήρια όλων των βαθμών, όχι απλώς με απαλλαγές, αλλά με αθωώσεις παμψηφεί. Ήταν ένας άνθρωπος που πάντα παθιαζόταν με την Ελλάδα και το να ακούει τέτοιες κατηγορίες, που του εκτοξεύονταν από λόγους σκοπιμότητας, τον έκανε να υποφέρει.

Ποια ήταν η πιο αγαπημένη ιστορία, αφήγηση που σας έλεγε ο πατέρας σας;
Θα πρέπει να ξέρετε ότι, αν και γενικά ήταν ομιλητικός, δεν ήταν το είδος του ανθρώπου που λέει ευχάριστες ιστορίες από μόνος του. Ό,τι μου έχει πει το είχε πει απαντώντας σε ερωτήσεις κυρίως. Και κάτι ακόμα, δεν του άρεσε να επαναλαμβάνεται.

Άγγελος ή δαίμονας; Πέρα από τα συμπεράσματα που βγάζει στο τέλος ο αναγνώστης, ποια είναι η ετυμηγορία της ίδιας της κόρης του; 

Είναι αλήθεια πως ο πατέρας μου τα χρόνια εκείνα δαιμονοποιήθηκε, αλλά οπωσδήποτε ήταν άδικο. Προσπάθησα μετά από τόσες δεκαετίες να αποστασιοποιηθώ και να τον ξαναδώ με άλλη ματιά, βάζοντας στην άκρη το συναισθηματικό στοιχείο. Χρειαζόταν να κάνω πολλές υπερβάσεις. Βέβαια ποτέ στη ζωή μου δεν σκέφτηκα πως ο πατέρας μου ήταν ό,τι οι εχθροί του τον χαρακτήριζαν και του καταλόγιζαν. Απλώς έπειτα από το γράψιμο του βιβλίου μου, που συνδυάστηκε με μια βαθιά έρευνα και μελέτη, επιβεβαίωσα την εικόνα που είχα γι' αυτόν ως προς την πολιτεία του. Μπορώ να πω πως έτσι τον γνώρισα πολύ βαθύτερα. Ήταν ένας συνειδητός Έλληνας και με τον δικό του τρόπο ήθελε να προσφέρει.

Tι ακριβώς προσέφερε;
Τώρα τι ακριβώς πρόσφερε, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου μου προκύπτουν αρκετά. Θα σταθώ σε δύο μόνο περιπτώσεις, που για μένα στάθηκαν και η βασική αφορμή για να δώσω στη δημοσιότητα αυτό το βιβλίο.
Η πρώτη είναι ότι σ' ένα σπίτι γνώρισα κάποιον πολύ γνωστό δημοσιογράφο, συγγραφέα πολλών βιβλίων. Μόλις με σύστησαν οι οικοδεσπότες, αναφέροντας ποιανού κόρη ήμουν, ο κύριος αυτός μου είπε με ενθουσιασμό: «Ο πατέρας σας ήταν αυτός που έσωσε την Ελλάδα!» Εννοούσε ότι εκείνος είχε συμβάλει στο γεγονός ότι δεν έγινε κομμουνιστικό κράτος η Ελλάδα μόλις έφυγαν οι κατακτητές το 1944. Παρόμοιες κουβέντες είχα ακούσει στο παρελθόν και από άλλους, επώνυμους και μη. Αυτή τη φορά όμως μου έκανε μεγάλη εντύπωση και ο τόνος και το συγκεκριμένο πρόσωπο.
Η δεύτερη είναι ότι ψάχνοντας για τις ανάγκες του βιβλίου το αρχείο του πατέρα μου, διαπίστωσα ότι αμέσως μόλις τέλειωσε η Κατοχή είχε λάβει πάνω από 1.500 ευχαριστήρια γράμματα από ανθρώπους που είχε βοηθήσει, από το να τους βρει δουλειά μέχρι να τους αποφυλακίσει ή ακόμα να τους σώσει τη ζωή! Με συγκίνηση διάβασα μερικά απ' αυτά. Συνεπώς είναι αυτονόητο τι γνώμη έχω για τον πατέρα μου...

Διαβάζοντας το βιβλίο και τη συνταρακτική ζωή και τις συναντήσεις του Βουλπιώτη, παρατηρώ ότι απουσιάζουν οι ψυχολογικές μεταπτώσεις. Ακόμη και τις πιο έντονες στιγμές – π.χ. στην έντονη αντιπαράθεση, στο «άδειασμα» του Μεταξά. Ποια ήταν η ψυχολογική διαδρομή και στάση του;
Η αλήθεια είναι πως επίμονα προσπάθησα να παρακολουθώ τον κεντρικό ήρωα αυτού του ιστορικού μυθιστορήματός μου με τη μεγαλύτερη δυνατή αντικειμενικότητα, ιδίως αν επρόκειτο για ιστορικά γεγονότα. Έτσι προτίμησα να έχω εικόνες στηριγμένες στα γεγονότα παρά στημένες με βάση τη φαντασία μου. Δεν αναπαρήγαγα τις πιθανές ψυχολογικές εντάσεις του Βουλπιώτη παρά μόνο όταν ήμουν βέβαιη πως ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα, κυρίως αν πηγή μου ήταν οι μεταγενέστερες αφηγήσεις του.

Με ποιόν τρόπο θεωρείτε ότι επηρεάστηκε ο πατέρας σας από τον πεθερό του τον Ζίμενς, αλλά και από τον Γιουνγκ;
Ως ένας νεαρός Έλληνας επιστήμονας στη δεκαετία του 1920, ο πατέρας μου είχε θεαματική ανέλιξη. Ο Ζίμενς τον ξεχώρισε από την αρχή και του έδωσε πολλές αρμοδιότητες, πριν καν γίνει συγγενής του. Χωρίς αμφιβολία είχε την εύνοιά του επειδή πίστευε στην αξία του. Από την άλλη μεριά και ο πατέρας μου τον εκτιμούσε και τον αγαπούσε, καθώς ο Ζίμενς ήταν ένας θρύλος που ήξερε να διοικεί μάλλον χαρισματικά το κολοσσιαίο συγκρότημα εκείνο. Μην ξεχνάτε ότι ο πατέρας μου συνέχισε να έχει την εμπιστοσύνη του και μετά το διαζύγιό του από την πρώτη του γυναίκα, αλλά και μετά τον πόλεμο. Κάποτε, όταν πια ήταν σε πολύ μεγάλη ηλικία, με άφησε να καταλάβω πόσο μεγάλο ρόλο είχε παίξει στη ζωή του ο βαρόνος φον Ζίμενς.Αναφέρετε τον μεγάλο ψυχολόγο Καρλ Γιουνγκ, τον οποίο πράγματι είχε καθηγητή. Ο Γιουνγκ τον είχε ξεχωρίσει από τους άλλους φοιτητές του και για χρόνια είχαν αλληλογραφία έπειτα. Δεν μπορώ να ξέρω πόσο τον επηρέασε στη ζωή του αυτή η προσωπική σχέση, πέρα από τις γνώσεις που απέκτησε τότε και αργότερα στην ψυχολογία γενικά.Πάντως επιρροή στις πρώτες δεκαετίες της ζωής του είχε ένας άλλος καθηγητής του, ο φιλόλογός του στο γυμνάσιο, με τον οποίο διατηρούσε επαφή μέχρι το 1943 που πέθανε. Ο Δημήτρης Γληνός. Κι αυτό, είναι αξιοσημείωτο, παρά τις τεράστιες πολιτικές διαφορές τους. Πάντα τον ανέφερε με κάποιο δέος και αν θέλετε με ευγνωμοσύνη που του είχε μάθει καλά ελληνικά.

Το χρήμα ήταν ο θεός του... Υπήρχε πραγματικό όριο στην απληστία; Ήταν ίσως η επιλογή του να μην αλλάξει το όνομά του σε Ζίμενς;
Ο Βουλπιώτης ήταν ένας ικανότατος επιχειρηματίας και είχε ενστερνιστεί αυτή τη νοοτροπία. Όπως ξέρετε, το πρωτεύον και θα έλεγα το βασικό ιδανικό κάθε επιχειρηματία είναι η αναζήτηση του κέρδους. Εγώ το έγραψα καθαρά αυτό στο βιβλίο μου, και μάλιστα έκανε εντύπωση σε κάποιους που φάνηκα τόσο αποστασιοποιημένη. Ωστόσο στη διάρκεια της Κατοχής, χωρίς κανένας να του το ζητήσει, ανέστειλε όλες τις επιχειρηματικές δραστηριότητές του και αρκέστηκε στον μισθό του γενικού διευθυντή της ραδιοφωνίας και μόνο. Και να ξέρετε ότι ενώ σε τέτοιες εποχές κάποιοι αναδείχθηκαν σε μεγιστάνες, ο ίδιος βγήκε φτωχότερος – όπως αποδείχθηκε στις μεταπολεμικές δίκες του και το αναγνώρισαν τα δικαστήρια.
Όσο για το άλλο που με ρωτάτε, ασφαλώς και ήταν χωρίς συζήτηση η επιλογή του αυτή. Η στενή συγγενική του σχέση με την οικογένεια Ζίμενς, που διακόπηκε πριν από τον πόλεμο, δεν θα τον οδηγούσε για λόγους οποιασδήποτε σκοπιμότητας να εγκαταλείψει το ιστορικό όνομα που έφερε.

Ήταν τελικά ο πατέρας σας ο πρώτος άνθρωπος που έκανε υποκλοπή στην Ελλάδα – το περιστατικό με τον συνεργάτη του Μεταξά;
Ακούγεται κάπως αυτό. Πάντως το περιστατικό αυτό συνέβη στη Γερμανία και όχι στην Ελλάδα, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν μαγνητόφωνα. Ο πατέρας μου αισθάνθηκε ότι εκβιάζεται και θέλησε να διαφυλάξει τα νώτα του. Παράλληλα, επειδή πάντα πίστευε ότι ο ίδιος ο Μεταξάς ήταν απόλυτα έντιμος, είχε στο μυαλό του να τον ενημερώσει για να ξέρει πώς κινούνται οι στενοί συνεργάτες του. Και αυτό ακριβώς έκανε...

Σκεφτόταν ο πατέρας σας να εκδώσει ένα βιβλίο για την μοναδική ιστορία του; Εσείς πότε το αποφασίσατε και για ποιους βαθύτερους λόγους;
Δεν θυμάμαι ποτέ να είχε πει κάτι τέτοιο. Άλλωστε ήταν πικραμένος από τη στάση που αντιμετώπισε μεταπολεμικά, ιδίως το 1955, όταν είχε προσφέρει τις υπηρεσίες του για να έρθουν στην Ελλάδα οι γερμανικές πιστώσεις. Ενώ τη μετακατοχική περιπέτειά του την είχε ξεπεράσει, η νέα περιπέτειά του με ορισμένους πολιτικούς επί Παπάγου τον εξόργισε, σε σημείο που πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Έλειψε τότε για μια ολόκληρη δεκαετία, εγκαταστημένος στην Ιταλία όπου ασχολήθηκε με επιχειρήσεις.
Από τη μεριά μου εγώ δεν θα είχα ασχοληθεί, αν δεν έβλεπα ιδίως στα τελευταία χρόνια να κακοποιείται το όνομά του από ανθρώπους που τον αδικούν κατάφωρα. Και θέλησα να δώσω την αλήθεια του μέσα από ένα εύληπτο και προσιτό βιβλίο, που να μην είναι κουραστικό, αλλά είναι πάνω απ' όλα αληθινό.

Σας είχε πει αν είχε μετανιώσει για κάτι στη ζωή του;
Ο χαρακτήρας και η φιλοσοφία του δεν του το επέτρεπαν. Ενδόμυχα μπορεί κάποτε να είχε παρόμοιες σκέψεις, αλλά δεν θυμάμαι να τις είχε εξωτερικεύσει ποτέ. Φυσικά το γεγονός ότι κατεχόταν από μια πικρία για όσα του είχαν καταλογιστεί άδικα οδηγεί συμπερασματικά ότι θα είχε πρόκληση για αυτοκριτική.



Πώς προχωρήσατε στην συγγραφή του βιβλίου; Τι πηγές είχατε στη διάθεσή σας (έγγραφα, μαρτυρίες, συνεντεύξεις);
Η μικρή ιστορία αυτού του βιβλίου πέρασε από διάφορες φάσεις πριν πάρει την τελική του μορφή. Για πολλά χρόνια ήταν στο μυαλό μου και ελάχιστοι γνώριζαν την πρόθεσή μου. Ούτε κι εγώ όμως είχα καταλήξει τι ακριβώς θα έκανα. Στηρίχτηκα βέβαια πρωταρχικά στις αφηγήσεις του ίδιου του πατέρα μου, που είχαν γίνει σε ανύποπτο χρόνο, καθώς και σε διάφορες σημειώσεις του. Όλα αυτά χρειάστηκε να τα διασταυρώσω με έγγραφα από το αρχείο του. Στο σημείο αυτό πρέπει να πω ότι με βοήθησε καθοριστικά ένας φίλος ιστορικός συγγραφέας, ειδικευμένος στα κατοχικά χρόνια, ο Δημοσθένης Κούκουνας, που τύχαινε να τον έχει γνωρίσει από κοντά και επί χρόνια να έχουν μια τακτική επαφή με αντικείμενο τα θέματα αυτά. Με βοήθησε πολύ, διότι πρόθυμα δέχτηκε να διασταυρώσει όλα τα ιστορικά γεγονότα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο, καθώς έχει ασχοληθεί επί πολλές δεκαετίες και σε βάθος με τα θέματα αυτά.

Το βιβλίο σταματάει σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Ο πατέρας σας έφυγε το 1999. Αναρωτιέμαι αν τα τελευταία χρόνια είχε πάντα ενεργή σχέση με εκπροσώπους του λεγόμενου πολιτικού συστήματος.
Αυτό το βιβλίο μου πράγματι κλείνει με την Απελευθέρωση το 1944. Ο πατέρας μου έζησε άλλα 55 χρόνια μέχρι που συμπτωματικά πέθανε την ημέρα του μεγάλου σεισμού το 1999. Ήταν κοινωνικός άνθρωπος και είχε πολλές γνωριμίες και στενές φιλίες με διάφορα σημαντικά πρόσωπα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Φυσικά μεταξύ αυτών και πολιτικούς, αλλά όχι με την έννοια που το λέτε, διότι η σχέση τους ήταν απλώς προσωπική.

Να περιμένουμε ότι θα επανέρθετε με νέο βιβλίο που θα συνεχίζει την ιστορική αφήγηση;
Ναι, πράγματι. Είναι μια σκέψη που υπάρχει στο μυαλό μου και ήδη έχει γίνει κάποια προεργασία. Νομίζω – και σ' αυτό ενθαρρύνομαι πολύ από φίλους και αναγνώστες που με παροτρύνουν – ότι θα ήταν ενδιαφέρον να δώσω μια ανάλογη περιγραφή της δεκαετίας 1945-1955, σε σχέση πάντα με τις δραστηριότητες του πατέρα μου. Θα δούμε...




ΠΗΓΗ: iefimerida.gr 

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Στην "Καθημερινή" της Κυριακής 10 Φεβρ. 2013 δημοσιεύθηκε βιβλιοκριτική του Νίκου Βατόπουλου:

Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο πατήστε ΕΔΩ.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΦΑΗΛΟΥ ΚΡΑΝΙΔΙΩΤΗ

«Άγγελος ή Δαίμονας» ένα αλλιώτικο βιβλίο

Στο www.antinews.gr δημοσίευσε πολύ ενδιαφέρουσα κριτική ο Φαήλος Κρανιδιώτης για το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα "ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ":

Όσα δεν έχουμε μπορέσει να μάθουμε ακόμα μέσα από τα ιστορικά βιβλία για τα χρόνια του πολέμου και της κατοχής, τελικά φαίνεται πως θα τα μάθουμε από τα ιστορικά μυθιστορήματα. Εδώ ακριβώς είναι το μεγάλο παράδοξο. Πολλά ιστορικά βιβλία για το θέμα αυτό περιέχουν ανακρίβειες, ακόμα και διαστρεβλώσεις ή πλαστογραφίες. Τώρα από ένα ιστορικό μυθιστόρημα μαθαίνουμε αλήθειες!

Πρόκειται για το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα «Άγγελος ή Δαίμονας – Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Λιβάνη. Εντελώς ασυνήθιστο σαν δομή και σαν πλοκή, ένα ιστορικό μυθιστόρημα που θα μπορούσε να είναι και μια μυθιστορηματική βιογραφία, αφού αναφέρεται στη ζωή του πατέρα της, του Γιάννη Βουλπιώτη. Μερικοί θα αναρωτηθούν ποιος ήταν αυτός ο Βουλπιώτης. Όσοι έχουν εντρυφήσει στη σκοτεινή περίοδο του ηρωϊσμού, της αδελφοκτονίας αλλά και των δωσιλόγων, που ήταν η Κατοχή, κάτι ξέρουν. Με το βιβλίο θα μάθουν κι άλλοι.

Ο Βουλπιώτης ήταν από τη δεκαετία του 1930 ανώτατο στέλεχος του συγκροτήματος Ζήμενς και Τελεφούνκεν. Είχε μάλιστα παντρευτεί την κόρη του Γερμανού μεγαλοβιομήχανου, του ίδιου του Χερ Ζήμενς. Αυτός ο Βουλπιώτης λοιπόν εκπροσωπούσε το συγκρότημα σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και φυσικά στην Ελλάδα, κλείνοντας για λογαριασμό του μεγάλες συμβάσεις. Στη χώρα μας έγινε γνωστός από τα προπολεμικά χρόνια για τις μεγάλες κρατικές συμβάσεις που είχε υπογράψει, ιδίως για τον εκσυγχρονισμό της τηλεφωνίας και την ίδρυση του πρώτου ελληνικού κρατικού ραδιοσταθμού.

Το όνομά του συνδέθηκε όμως και με τις μίζες που δόθηκαν. Είναι παλιά αυτή η δύσοσμη γερμανική κολώνια. Ο ίδιος φαίνεται πως συνδέθηκε με πολιτικούς της εποχής σε όλο το πολιτικό φάσμα. Ακόμα και με προσωπικότητες της Αριστεράς, όπως ο Δημήτρης Γληνός. Το βέβαιο είναι ότι διαδραμάτισε κάποιον παρασκηνιακό ρόλο πίσω από διάφορα ιστορικά γεγονότα, συνομιλούσε απευθείας με τον ίδιο τον Μεταξά και τον Μανιαδάκη, άλλους πολιτικούς ή διπλωμάτες, ακόμα και με τον Χίτλερ ή αξιωματούχους του ναζιστικού καθεστώτος στη Γερμανία κ.ά.

Όλα αυτά ανάμεσα σε διάφορες φάσεις της προσωπικής ζωής του Βουλπιώτη, που περιγράφονται πολύ γοητευτικά από την κόρη του, η οποία είναι οφθαλμοφανές ότι έχει το χάρισμα να τραβάει την προσοχή του αναγνώστη με τον γραπτό λόγο της. Η συγγραφέας δεν διστάζει να παρουσιάσει τον ήρωα του βιβλίου της σαν να είναι ένα εντελώς ξένο γι’ αυτήν πρόσωπο. Τον αντιμετωπίζει αποστασιοποιημένα σε τρίτο πρόσωπο με αντικειμενικότητα. Τον δείχνει, ανάμεσα σε επιχειρηματικές ή παραγοντικές δραστηριότητες, στο κοσμοπολίτικο περιβάλλον που ζούσε στην Αθήνα, το Παρίσι ή το Βερολίνο, αναπαριστώντας κάπως νοσταλγικά και με συναρπαστικές γραμμές την ατμόσφαιρα της εποχής. Περιγραφές και διάλογοι που σε κάνουν να νομίζεις πως είσαι κάπου δίπλα κι εσύ και τα βλέπεις και τα ακούς όλα αυτά.

Πολύ σημαντικότερη όμως είναι η ανάμιξη του Βουλπιώτη στα χρόνια του πολέμου, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Εμφανίζεται να λειτουργεί σε ορισμένες φάσεις σαν ένας μεσάζων, όχι πλέον για να επιτύχει συμβάσεις για λογαριασμό του γερμανικού συγκροτήματος που εκπροσωπούσε, αλλά για διάφορες παρασκηνιακές ενέργειες πολιτικοδιπλωματικού χαρακτήρα. Στις παραμονές της ιταλικής επίθεσης κατά της Ελλάδος ενεργεί στο Βερολίνο ως μυστικός απεσταλμένος της ελληνικής κυβέρνησης για να αποτραπούν τα σχέδια του Μουσολίνι και του Τσιάνο.

Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και τον Ιανουάριο του 1941, όταν φιλοξενεί τον μυστικό απεσταλμένο των Γερμανών που μεταφέρει στον διάδοχο Παύλο πρόταση για να λήξει ο ελληνοϊταλικός πόλεμος με ανακωχή στα βορειοηπειρωτικά βουνά που θα κρατούσε μέχρι το τέλος της παγκόσμιας σύρραξης. Οι άνθρωποι του Μανιαδάκη οσμίζονται τι συμβαίνει και περικυκλώνουν το σπίτι του Βουλπιώτη, όπου βρίσκονται για δείπνο οι Γερμανοί διπλωμάτες κ.ά.

Φυσικά, μια που η πλοκή του βιβλίου της Ιζαμπέλλας Παλάσκα κινείται μεταξύ 1938 και 1944 κυρίως, τα πιο ενδιαφέροντα σημεία αναφέρονται σε κρίσιμες πτυχές της κατοχικής περιόδου, στις οποίες λαμβάνει μέρος (πάντα στο παρασκήνιο) ο πατέρας της. Εδώ οι πληροφορίες είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και κάπου αυτό το βιβλίο βγαίνει από το μυθιστορηματικό πλαίσιο και καταγράφει άγνωστα ιστορικά γεγονότα, που συστηματικά μέχρι σήμερα η «κατεστημένη» αριστερή ιστοριογραφία έχει αγνοήσει.

Στο σημείο αυτό θα υπενθυμίσω ότι, όπως τονίζει και η συγγραφέας στον πρόλογό της, την αυθεντικότητα των ιστορικών γεγονότων που παρουσιάζονται έχει αναλάβει ο ιστορικός συγγραφέας Δημοσθένης Κούκουνας που τα προσάρμοσε στην ιστορική αλήθεια. Ο Δ. Κούκουνας είναι καλός φίλος αλλά κυρίως ένας χαλκέντερος, επίμονος κι ακριβοδίκαιος ερευνητής, που κατ’ επανάληψη με έχει εντυπωσιάσει με το βάθος και την ακεραιότητα της ιστορικής δουλειάς του, χωρίς εμπάθεια για την Αριστερά και χωρίς μονομέρεια για την Δεξιά. Για όσους δεν γνωρίζουν, ο Δ. Κούκουνας έχει ασχοληθεί σε βάθος με την ιστορική έρευνα για τα κατοχικά χρόνια και έχει ανατρέψει μύθους που επικράτησαν μεταπολεμικά, ενώ δεν ξέρω κανένα από τα στοιχεία που χρησιμοποίησε στα ιστορικά βιβλία του ή άλλα δημοσιεύματα (επί χρόνια ήταν διευθυντής στα περιοδικά «Λαβύρινθος» και «Τότε») να έχει ποτέ διαψευστεί.

Ίσως επανέλθω, γιατί το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα «Άγγελος ή Δαίμονας – Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου» (Λιβάνης, σελ. 383, 14,90 ευρώ) περιέχει πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για τη σύγχρονη ιστορία μας που παύουν έτσι να είναι άγνωστα και που ανατρέπουν τους καθιερωμένους μύθους…

ΠΗΓΗ: http://www.antinews.gr/2013/02/05/202766/#more-202766

ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΔΑ

Βιβλιοκριτική του Κώστα Μαρδά για το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων:

«Άγγελος ή Δαίμονας: Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου». Ένα μυθιστόρημα-ντοκουμέντο για το χρήμα και την εξουσία επί Κατοχής

«Άγγελος ή Δαίμονας- Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου» λέγεται το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Λιβάνη και αφορά τη μυθιστορηματική ζωή του ανθρώπου που την έφερε στη ζωή και της δημιούργησε ένα τέτοιο τρομερό ερώτημα. Ερώτημα το οποίο την ώθησε να γράψει το πρώτο της λογοτέχνημα- ντοκουμέντο για την επιχειρηματική και πολιτική δράση μιας άγνωστης προσωπικότητας στα τραγικά χρόνια της Γερμανικής Κατοχής.

Η ιστορία: Στη δεκαετία του '30 ο Γιάννης Βουλπιώτης, γιος Αθηναίου στρατηγού, ξεχωρίζει ως σπουδαστής στη μηχανολογία στο Πολυτεχνείου του Μονάχου και πιάνει δουλειά στα γραφεία του Ομίλου Ζήμενς. Παντρεύεται την κόρη του μεγαλοβιομήχανου Γερμανού βαρόνου φον Ζήμενς, ιδρυτή του Ομίλου ο οποίος εντυπωσιάζεται από το επιχειρηματικό του δαιμόνιο. Ο γαμπρός αξιοποιεί την δυνατότητα του να κάνει παντού φίλους και μπαίνει στο Γερμανικό κατεστημένο, έχοντας επαφές με αξιωματούχους- Χιτλερικούς και μη . Το μεγάλο του προσόν είναι οι δημόσιες σχέσεις. Συνομιλεί με τους πάντες. Προκειμένου να κλείσει τη δουλειά καταφεύγει στην … «τέχνη» της δωροδοκίας. Μετά από μια εκπληκτική καριέρα στην προώθηση των προϊόντων της πανίσχυρης αυτής βιομηχανίας, αποφασίζει να επιστρέψει στην Αθήνα επικεφαλής του εδώ γραφείου, το οποίο μετατρέπει σε ορμητήριο για την προώθηση των προμηθειών στην Ελλάδα και διεθνώς. Χωρίζει με την φιλάσθενη Γερμανίδα σύζυγό του και μαζί του παίρνει την κόρη τους, ενώ παντρεύεται μια ελληνίδα κόρη επιχειρηματία ξεκινώντας μια νέα ζωή, χωρίς να αρνείται τις ερωτικές παρασπονδίες στην υψηλή κοινωνία.

Είναι η περίοδος της δικτατορίας Μεταξά. Αυτός ο τριαντάχρονος δαίμονας πωλητής με τον αγγελικό λόγο πείθει το βλοσυρό φασίστα Πρωθυπουργό να προτιμήσει την διεθνούς φήμης εταιρεία του, για να στήσει στην Ελλάδα ραδιόφωνο. Συναντά στο πρωθυπουργικό γραφείο τον ίδιο τον δικτάτορα και,αξιοποιώντας τη διάθεση του στρατηγού να τα έχει καλά με την ανερχόμενη Γερμανία του Φύρερ, εξασφαλίζει τη δουλειά. Τον παραμυθιάζει λέγοντάς του ότι στην τελευταία του συνάντηση με τον Χίτλερ απέσπασε την υπόσχεση του Αρχηγού του Γ΄Ράϊχ να του απονεμηθεί ο Μεγάλος Γερμανικός Σταυρός, τιμώντας στο πρόσωπό του την Ελλάδα. Ο Μεταξάς κολακεύεταιΔίνει εντολή στους υπουργούς του να προωθηθεί η συμφωνία- πακέτο. Αναλαμβάνει μάλιστα ο ίδιος ο Βουλπιώτης διευθυντής της ραδιοφωνίας προωθώντας την εθνικοσοσιαλιστική και αντικομουνιστική προπαγάνδα του σταθμού, πετυχαίνοντας παράλληλα να είναι επικεφαλής της (κρατικής ) τηλεφωνίας μέσω της μετοχοποίησης των χρεών του ελληνικού δημοσίου προς την Τελεφούνκεν. Έτσι, εκτός από τα άμεσα κέρδη- φανερά και … άδηλα- έχει δύο τρομερά όπλα: Την ραδιοφωνική προπαγάνδα και τον έλεγχο των τηλεπικοινωνιών. Η κοινή γνώμη και οι… συνομιλίες στα χέρια του!

Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής γίνεται προνομιακός συνομιλητής όχι μόνο του γερμανού πρέσβη, αλλά και του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών προκειμένου να συνεχίσει να προωθεί τα συμφέροντα της εταιρείας του. Παράλληλα είναι ιδρυτικό στέλεχος του δεξιού ΕΔΕΣ με ισόβιο ανώτατο αρχηγό τον στρατηγό Πάγκαλο. Ο Βουλπιώτης , λειτουργώντας στο παρασκήνιο προσπαθεί , σε συνεννόηση με τους γερμανούς, να πείσει τον στρατηγό να αναλάβει κατοχικός πρωθυπουργός ώστε να χαλαρώσει η Ναζιστική επιβολή. Ταυτόχρονα, βλέποντας την άνοδο των αριστερών αντιστασιακών δυνάμεων, καταγίνεται με την ιδέα να συγκροτηθούν Δημοκρατικά Τάγματα Ασφαλείας για να μην πέσει η Ελλάδα στη εξουσία του ΕΛΑΣ. Βέβαια, το πάρε- δώσε με τους κατακτητές, οι προσωπικές του φιλίες με τους πάσης φύσεως αξιωματούχους, η παρουσία τους στις δεξιώσεις τους, οι κάθε είδους αλληλοεξυπηρετήσεις και η ανταλλαγή πληροφοριών με Ναζί κατασκόπους, τον καθιστούν στόχο των αντιστασιακών οργανώσεων. Εκείνος, πιστός στο δόγμα για φιλίες πέρα από ιδεολογίες, βλέποντας και την επερχόμενη κατάρρευση του Γ΄Ράϊχ, δεν διστάζει να συναντηθεί με τον γραμματέα του ΕΑΜ Δημήτρη Γλυνό- παλιό του καθηγητή- για να του εξηγήσει πως «αν οι αριστεροί αντάρτες θα επιχειρούσαν να ανατρέψουν το ισχύον κοινωνικό καθεστώς, οι οπαδοί του αστικού καθεστώτος όφειλαν να το υπερασπισθούν».

Τελικά, η απελευθέρωση έρχεται, ο Βουλπιώτης περνάει από δικαστήριο δοσίλογων, αλλά αθωώνεται, καθώς πολλοί αντιστασιακοί και Εβραίοι κατέθεσαν ότι τους βοήθησε να κρυφτούν από τη φοβερή Γκεστάπο. Και μετά τον πόλεμο συνεχίζει ανενόχλητος τη δουλειά που ξέρει καλά: κρατικές προμήθειες της Ζήμενς. Με πειθώ και μίζες… Αυτό που σήμερα ονομάζουμε «διαπλοκή»…

Η συγγραφέας σε 383 σελίδες δίνει την προσωπική ιστορία του πατέρα της μέσα στη μεγάλη ιστορία με αφηγηματική παραστατικότητα που θυμίζει αμερικανικό κινηματογράφο. Παρουσιάζει τον ήρωά της με μια αδιόρατη ενοχική βιωματική ματιά, αλλά και με μια έντιμη απόσταση ως συγγραφέας, σημειώνοντας ότι «αυτό που ήθελε ήταν δύναμη και επιρροή με το μεγάλο του είδωλο να είναι το χρήμα»!

Άγγελος ή Δαίμονας;

Και όμως… Η απάντηση είναι… προφανής…

Κώστας Μαρδάς

ΒΟΥΛΠΙΩΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Για τον Ιωάννη Βουλπιώτη (πατέρα της Ιζαμπέλλας Παλάσκα και κεντρικό ήρωα στο ιστορικό μυθιστόρημά της "Άγγελος ή Δαίμονας") και τη σχέση του με τα Τάγματα Ασφαλείας ο ιστορικός συγγραφέας Δημοσθένης Κούκουνας έγραψε στο ιστολόγιο voulpiotis.blogspot.gr/2012/11/blog-post.html:


ΝΑΙ, ΕΓΩ ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΠΙ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ!

Αυτή ήταν η φράση που επί λέξει μού είπε ο Γιάννης Βουλπιώτης, όταν τον πρωτογνώρισα πριν σαράντα και πλέον χρόνια. Μια ευθεία απάντηση σ' ένα σαφές ερώτημα, σ' ένα από τα πρώτα που του έθεσα όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά.
"Αλλά, αγαπητέ μου, η ιδέα για τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας στηριζόταν αποκλειστικά και μόνο στην προστασία του αστικού καθεστώτος, δηλαδή στη μη κομμουνιστικοποίηση της Ελλάδος όταν κάποια στιγμή θα απελευθερωνόταν από τους κατακτητές. Πράγματι έγιναν παρεκτροπές και ακόμη θα έλεγα εγκληματικές πράξεις. Τέτοια όμως έγιναν και από την άλλη πλευρά, μάλιστα κατά κόρον, με τις δολοφονίες αθώων πολιτών. Θελήσαμε, με τη συνεργασία εγνωσμένου κύρου πολιτικών ανδρών, όπως οι Πάγκαλος, Σοφούλης, Γονατάς και πολλοί άλλοι, ιδίως δε ο αείμνηστος πολιτικός Ιωάννης Ράλλης, να διασώσουμε την Ελλάδα. Και την διασώσαμε, διότι οι κομμουνιστές όταν ήρθε η ώρα της Απελευθερώσεως δίστασαν να καταλάβουν την πρωτεύουσα ενώπιον του αντιπάλου δέους, δηλαδή των Ταγμάτων Ασφαλείας. Υπό την έννοια αυτή, εκ του αποτελέσματος, δικαιωθήκαμε όσοι είχαμε αυτή την ιδέα και αυτή την πεποίθηση. Ποιος μπορεί να έχει αντίρρηση ότι με τα Τάγματα Ασφαλείας δεν διασώσαμε το αστικό καθεστώς και δεν αφήσαμε την Ελλάδα να γίνει στάχτη; Αυτή είναι η αλήθεια...".
Ακολούθησαν πολλές άλλες συναντήσεις μας για αρκετά χρόνια και πάντα μου ήταν χρήσιμες στο πλαίσιο της ιστορικής έρευνάς μου για την περίοδο της Κατοχής. Ο Βουλπιώτης, ένας άνθρωπος που είχε πυκνή δράση στα χρόνια εκείνα, αλλά και στα προηγούμενα, παρά τη χαμηλών τόνων στάση του, είχε πολλά ενδιαφέροντα να πει. Για τους ισχυρούς στην Ελλάδα και τη Γερμανία, με τους οποίους είχε συνδεθεί. Για τις επιχειρηματικές κυρίως δραστηριότητές του, για τις διασυνδέσεις του και κυρίως για την εμπλοκή του σε κρίσιμες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας.
Μόλις πρόσφατα η κόρη του, η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, έδωσε στη δημοσιότητα ένα βιβλίο της που έχει τον τίτλο "Άγγελος ή Δαίμονας - Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου" (Εκδόσεις Λιβάνη). Ήταν μια γενναία απόφαση να πάρει μια τέτοια πρωτοβουλία και να μιλήσει με άνεση και με μια σχετική αντικειμενικότητα για τον πατέρα της, ένα πρόσωπο οπωσδήποτε αμφιλεγόμενο από τους εχθρούς και τους φίλους του.
Η συγγραφέας είχε την καλοσύνη πριν ολοκληρώσει το βιβλίο της να ζητήσει τη συνδρομή μου ως προς την ακρίβεια των ιστορικών γεγονότων που περιλαμβάνονται. Ανταποκρίθηκα με μεγάλη ευχαρίστηση και οφείλω να αναγνωρίσω ότι έσκυψε με μεγάλη προσοχή στις υποδείξεις και τις παρατηρήσεις μου, ώστε να μην απομακρυνθεί από την ιστορική αλήθεια. Είναι ίσως η πρώτη φορά που ένα ιστορικό μυθιστόρημα, όπως αυτό το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα, στηρίζεται σε συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα. Μπορεί οι διάλογοι και ορισμένες πτυχές της αφηγηματικής πλοκής με ήσσονα ιστορική σημασία να εντάσσονται στην προσπάθεια να αποδοθεί με μυθιστορηματικό τρόπο το ψυχογράφημα του ήρωα, που τυχαίνει να είναι ο πατέρας της συγγραφέα, αλλά τα πραγματικά γεγονότα έμειναν η αναλλοίωτη βάση.
Και θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι ο αναγνώστης του βιβλίου δεν θα τελειώσει το διάβασμά του παραπλανημένος. Ό,τι του μείνει στη μνήμη θα είναι μια αληθινή εικόνα από εκείνα τα χρόνια. Προφανώς μια εικόνα που επιδέχεται συζητήσεις, ανάλογα με τις υποκειμενικές αντιλήψεις και τις εύλογες πολιτικές πεποιθήσεις του κάθε αναγνώστη, όχι όμως ως προς τη βαθύτερη ιστορική αλήθεια που εκφράζει.

Δημοσθένης Κούκουνας

"ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"

Στην "Ελεύθερη Ώρα της Κυριακής" (20 Ιανουαρίου 2013) έγραψε με αφορμή το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα "ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ" ο Γιώργος Λεονταρίτης για την "Άγνωστη ιστορία της Ζήμενς":