ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΟΥΛΠΙΩΤΗΣ : ΝΑΙ, ΕΓΩ ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΠΙ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ!
Αυτή ήταν η φράση που επί λέξει μού είπε ο Γιάννης Βουλπιώτης, όταν τον πρωτογνώρισα πριν σαράντα και πλέον χρόνια. Μια ευθεία απάντηση σ' ένα σαφές ερώτημα, σ' ένα από τα πρώτα που του έθεσα όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά.
"Αλλά, αγαπητέ μου, η ιδέα για τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας στηριζόταν αποκλειστικά και μόνο στην προστασία του αστικού καθεστώτος, δηλαδή στη μη κομμουνιστικοποίηση της Ελλάδος όταν κάποια στιγμή θα απελευθερωνόταν από τους κατακτητές. Πράγματι έγιναν παρεκτροπές και ακόμη θα έλεγα εγκληματικές πράξεις. Τέτοια όμως έγιναν και από την άλλη πλευρά, μάλιστα κατά κόρον, με τις δολοφονίες αθώων πολιτών. Θελήσαμε, με τη συνεργασία εγνωσμένου κύρου πολιτικών ανδρών, όπως οι Πάγκαλος, Σοφούλης, Γονατάς και πολλοί άλλοι, ιδίως δε ο αείμνηστος πολιτικός Ιωάννης Ράλλης, να διασώσουμε την Ελλάδα. Και την διασώσαμε, διότι οι κομμουνιστές όταν ήρθε η ώρα της Απελευθερώσεως δίστασαν να καταλάβουν την πρωτεύουσα ενώπιον του αντιπάλου δέους, δηλαδή των Ταγμάτων Ασφαλείας. Υπό την έννοια αυτή, εκ του αποτελέσματος, δικαιωθήκαμε όσοι είχαμε αυτή την ιδέα και αυτή την πεποίθηση. Ποιος μπορεί να έχει αντίρρηση ότι με τα Τάγματα Ασφαλείας δεν διασώσαμε το αστικό καθεστώς και δεν αφήσαμε την Ελλάδα να γίνει στάχτη; Αυτή είναι η αλήθεια...".
Ακολούθησαν πολλές άλλες συναντήσεις μας για αρκετά χρόνια και πάντα μου ήταν χρήσιμες στο πλαίσιο της ιστορικής έρευνάς μου για την περίοδο της Κατοχής. Ο Βουλπιώτης, ένας άνθρωπος που είχε πυκνή δράση στα χρόνια εκείνα, αλλά και στα προηγούμενα, παρά τη χαμηλών τόνων στάση του, είχε πολλά ενδιαφέροντα να πει. Για τους ισχυρούς στην Ελλάδα και τη Γερμανία, με τους οποίους είχε συνδεθεί. Για τις επιχειρηματικές κυρίως δραστηριότητές του, για τις διασυνδέσεις του και κυρίως για την εμπλοκή του σε κρίσιμες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας.
Μόλις πρόσφατα η κόρη του, η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, έδωσε στη δημοσιότητα ένα βιβλίο της που έχει τον τίτλο "Άγγελος ή Δαίμονας - Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου" (Εκδόσεις Λιβάνη). Ήταν μια γενναία απόφαση να πάρει μια τέτοια πρωτοβουλία και να μιλήσει με άνεση και με μια σχετική αντικειμενικότητα για τον πατέρα της, ένα πρόσωπο οπωσδήποτε αμφιλεγόμενο από τους εχθρούς και τους φίλους του.
Η συγγραφέας είχε την καλοσύνη πριν ολοκληρώσει το βιβλίο της να ζητήσει τη συνδρομή μου ως προς την ακρίβεια των ιστορικών γεγονότων που περιλαμβάνονται. Ανταποκρίθηκα με μεγάλη ευχαρίστηση και οφείλω να αναγνωρίσω ότι έσκυψε με μεγάλη προσοχή στις υποδείξεις και τις παρατηρήσεις μου, ώστε να μην απομακρυνθεί από την ιστορική αλήθεια. Είναι ίσως η πρώτη φορά που ένα ιστορικό μυθιστόρημα, όπως αυτό το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα, στηρίζεται σε συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα. Μπορεί οι διάλογοι και ορισμένες πτυχές της αφηγηματικής πλοκής με ήσσονα ιστορική σημασία να εντάσσονται στην προσπάθεια να αποδοθεί με μυθιστορηματικό τρόπο το ψυχογράφημα του ήρωα, που τυχαίνει να είναι ο πατέρας της συγγραφέα, αλλά τα πραγματικά γεγονότα έμειναν η αναλλοίωτη βάση.
Και θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι ο αναγνώστης του βιβλίου δεν θα τελειώσει το διάβασμά του παραπλανημένος. Ό,τι του μείνει στη μνήμη θα είναι μια αληθινή εικόνα από εκείνα τα χρόνια. Προφανώς μια εικόνα που επιδέχεται συζητήσεις, ανάλογα με τις υποκειμενικές αντιλήψεις και τις εύλογες πολιτικές πεποιθήσεις του κάθε αναγνώστη, όχι όμως ως προς τη βαθύτερη ιστορική αλήθεια που εκφράζει.
"Αλλά, αγαπητέ μου, η ιδέα για τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας στηριζόταν αποκλειστικά και μόνο στην προστασία του αστικού καθεστώτος, δηλαδή στη μη κομμουνιστικοποίηση της Ελλάδος όταν κάποια στιγμή θα απελευθερωνόταν από τους κατακτητές. Πράγματι έγιναν παρεκτροπές και ακόμη θα έλεγα εγκληματικές πράξεις. Τέτοια όμως έγιναν και από την άλλη πλευρά, μάλιστα κατά κόρον, με τις δολοφονίες αθώων πολιτών. Θελήσαμε, με τη συνεργασία εγνωσμένου κύρου πολιτικών ανδρών, όπως οι Πάγκαλος, Σοφούλης, Γονατάς και πολλοί άλλοι, ιδίως δε ο αείμνηστος πολιτικός Ιωάννης Ράλλης, να διασώσουμε την Ελλάδα. Και την διασώσαμε, διότι οι κομμουνιστές όταν ήρθε η ώρα της Απελευθερώσεως δίστασαν να καταλάβουν την πρωτεύουσα ενώπιον του αντιπάλου δέους, δηλαδή των Ταγμάτων Ασφαλείας. Υπό την έννοια αυτή, εκ του αποτελέσματος, δικαιωθήκαμε όσοι είχαμε αυτή την ιδέα και αυτή την πεποίθηση. Ποιος μπορεί να έχει αντίρρηση ότι με τα Τάγματα Ασφαλείας δεν διασώσαμε το αστικό καθεστώς και δεν αφήσαμε την Ελλάδα να γίνει στάχτη; Αυτή είναι η αλήθεια...".
Ακολούθησαν πολλές άλλες συναντήσεις μας για αρκετά χρόνια και πάντα μου ήταν χρήσιμες στο πλαίσιο της ιστορικής έρευνάς μου για την περίοδο της Κατοχής. Ο Βουλπιώτης, ένας άνθρωπος που είχε πυκνή δράση στα χρόνια εκείνα, αλλά και στα προηγούμενα, παρά τη χαμηλών τόνων στάση του, είχε πολλά ενδιαφέροντα να πει. Για τους ισχυρούς στην Ελλάδα και τη Γερμανία, με τους οποίους είχε συνδεθεί. Για τις επιχειρηματικές κυρίως δραστηριότητές του, για τις διασυνδέσεις του και κυρίως για την εμπλοκή του σε κρίσιμες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας.
Η συγγραφέας είχε την καλοσύνη πριν ολοκληρώσει το βιβλίο της να ζητήσει τη συνδρομή μου ως προς την ακρίβεια των ιστορικών γεγονότων που περιλαμβάνονται. Ανταποκρίθηκα με μεγάλη ευχαρίστηση και οφείλω να αναγνωρίσω ότι έσκυψε με μεγάλη προσοχή στις υποδείξεις και τις παρατηρήσεις μου, ώστε να μην απομακρυνθεί από την ιστορική αλήθεια. Είναι ίσως η πρώτη φορά που ένα ιστορικό μυθιστόρημα, όπως αυτό το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα, στηρίζεται σε συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα. Μπορεί οι διάλογοι και ορισμένες πτυχές της αφηγηματικής πλοκής με ήσσονα ιστορική σημασία να εντάσσονται στην προσπάθεια να αποδοθεί με μυθιστορηματικό τρόπο το ψυχογράφημα του ήρωα, που τυχαίνει να είναι ο πατέρας της συγγραφέα, αλλά τα πραγματικά γεγονότα έμειναν η αναλλοίωτη βάση.
Και θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι ο αναγνώστης του βιβλίου δεν θα τελειώσει το διάβασμά του παραπλανημένος. Ό,τι του μείνει στη μνήμη θα είναι μια αληθινή εικόνα από εκείνα τα χρόνια. Προφανώς μια εικόνα που επιδέχεται συζητήσεις, ανάλογα με τις υποκειμενικές αντιλήψεις και τις εύλογες πολιτικές πεποιθήσεις του κάθε αναγνώστη, όχι όμως ως προς τη βαθύτερη ιστορική αλήθεια που εκφράζει.
