Παρασκευή 29 Μαΐου 2015

ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ


Στην εποχή των ιστορικών αναθεωρήσεων, οι βιογραφίες προσώπων που επηρέασαν την ιστορία, μέσα από το πρίσμα και την προσωπική μαρτυρία των οικείων τους, είναι οι πλέον χρήσιμες.
Ο Βουλπιώτης, γόνος καλής οικογένειας της Αθήνας, είχε την τύχη να σταδιοδρομήσει στον τομέα του Πολυτεχνείου στην Γερμανία και να κεντρίσει την προσοχή του ίδιου του Ζήμενς. Αργότερα έγινε για ένα διάστημα και γαμπρός του. Σε μια Ευρώπη, που η τεχνολογία με το ραδιόφωνο, την στα εμβρυϊκά στάδια τηλεόραση και τις εξελίξεις στην Ιατρική τεχνολογία και αυτοκινητοβιομηχανία, έψαχνε για ταλαντούχους ανθρώπους στο χώρο των θετικών επιστημών, ο νεαρός Έλληνας, ξεχώρισε με την ευστροφία και την διπλωματικότητα του. Από εδώ και πέρα δεν έχουμε μια ακόμα μυθιστορηματική αφήγηση, για τον επόμενο Μεγάλο Γκάτσμπι, αλλά για έναν Έλληνα διορατικό, φιλόδοξο και εργατικό.
Η επιστροφή του στην Ελλάδα του Μεταξά, ως αντιπρόσωπος της Ζίμενς, η πολυτάραχη ερωτική ζωή του αλλά και ο γάμος του, η σύνδεσή του με γνωστά πρόσωπα της εποχής, από την Γερμανική πρεσβεία αλλά και τον χώρο της Βρετανικής κατασκοπείας, μας δίνουν μια ιδιαίτερη εικόνα, της Ελλάδας ως μήλο της έριδας μεταξύ Γερμανικών και Βρετανικών βλέψεων. Ταυτόχρονα οι περιγραφές του Βουλπιώτη για το «λάδωμα» αξιωματούχων ανά τον κόσμο, για να προτιμηθεί η Ζήμενς, μας αποκαλύπτει μια πτυχή της ιστορίας και δη της οικονομικής, που νομίζαμε ως σημερινό φαινόμενο, αλλά έχει τις ρίζες της στον μεσοπόλεμο. Μαναδιάκης, Μεταξάς, Ελληνοϊταλικός πόλεμος, Γερμανική εισβολή, όλα περνάνε μέσα από το βλέμμα ενός ανθρώπου που ακροβατεί ανάμεσα στα κέντρα εξουσίας, με χαρακτηριστικά τζογαδόρου αλλά και φιλόπατρι.
Η κατοχή, τα επισιτιστικά προβλήματα, οι διαφωνίες Ιταλών –Γερμανών περιγράφονται από την πλευρά ενός μεγαλοαστού, με τις αδυναμίες του αλλά και την τοποθέτησή του ανά περίπτωση υπέρ όσων μπορούσε να βοηθήσει. Το πραγματικό ενδιαφέρον βρίσκεται στην επαφή του με πρόσωπα σαν τον Τσιγάντε, τον Ζέρβα και τον ρόλο του στην ίδρυση του ΕΔΕΣ, σαν αντιστάθμισμα στο ΕΑΜ. Επίσης με την γνωριμία του και πρόσβαση σε άτομα σαν τον Φον Κανάρις και λιγότερο τον ίδιο τον Χίτλερ. Εδώ βλέπουμε μια προσέγγιση της κατοχικής περιόδου που μέχρι σήμερα έχει καλύψει μόνο ο Ζαλόκωστας στο "Χρονικό της Σκλαβιάς", την τοποθέτηση των Ελλήνων αστών, έναντι της επαπειλούμενης βίαιης κομμουνιστικής απειλής για κατάληψη της εξουσίας προς όφελος του ΚΚΕ. Η ιδεολογία είναι καθαρά Εθνική, δημοκρατική και προσπαθεί να αποφύγει, να χειραγωγήσει. Απόστρατοι του 35 και κεντρώοι πολιτικοί, προβληματίζονται από τις ομάδες εκτέλεσης της ΟΠΛΑ και τα βίαια επεισόδια από το 1942 και μετά στην επαρχία, έναντι όσων δεν αποδέχονται το ΕΑΜ. Η σύγκρουση είναι διαφαινόμενη και η δημοκρατία, όπως την γνώρισε η Ευρώπη, κινδυνεύει, να παραδοθεί σε ένα ακόμα απολυταρχικό, «λαοκρατικό» καθεστώς. Εδώ εμπλέκονται πλέον ονόματα σαν αυτά των Ράλλη, Γονατά, Σοφούλη, Πάγκαλου, Ταβουλάρη αλλά και η ίδρυση των περίφημων Ταγμάτων Ασφαλείας, το σκεπτικό τους, η πρόταση χρηματοδότησής τους και οι πιθανοί άνδρες που θα τα στελέχωναν.
Το βιβλίο τελειώνει με την απελευθέρωση της Αθήνας από τους Γερμανούς, ενώ μαθαίνουμε στο τελευταίο κεφάλαιο, ότι οι κατηγορίες περί δοσιλογισμού εναντίον του Βουλπιώτη κατέπεσαν στα Ελληνικά δικαστήρια. Φιλέλληνας ή καιροσκόπος, ο άνθρωπος που βοήθησε εν γνώσει του ή άθελά του, με τις πρωτοβουλίες του, την Ελλάδα να παραμείνει στον Δυτικό κόσμο, από προσωπικά κίνητρα ή από φιλοπατρία, το βιβλίο αυτό δεν θα δώσει απαντήσεις. Αυτό το βιβλίο, απλά θα φωτίσει γεγονότα, από μια άλλη πλευρά και θα ξεδιπλώσει πτυχές της σύγχρονης ιστορίας μας, ειδικά για το θέμα της διαφθοράς των κυβερνήσεων και πολιτικών όλων των χώρων, με τρόπο γλαφυρό και στοιχεία που δεν επιδέχονται αμφισβήτησης. Μια μυθιστορηματική βιογραφία, που θα απολαύσουν όσοι αγαπούν την Ιστορία.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΠΑΣΜΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 2014



ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΟΥΛΠΙΩΤΗΣ : ΝΑΙ, ΕΓΩ ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΠΙ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ!


Γράφει ο Δημοσθένης Κούκουνας

Αυτή ήταν η φράση που επί λέξει μού είπε ο Γιάννης Βουλπιώτης, όταν τον πρωτογνώρισα πριν σαράντα και πλέον χρόνια. Μια ευθεία απάντηση σ' ένα σαφές ερώτημα, σ' ένα από τα πρώτα που του έθεσα όταν τον συνάντησα για πρώτη φορά.
"Αλλά, αγαπητέ μου, η ιδέα για τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας στηριζόταν αποκλειστικά και μόνο στην προστασία του αστικού καθεστώτος, δηλαδή στη μη κομμουνιστικοποίηση της Ελλάδος όταν κάποια στιγμή θα απελευθερωνόταν από τους κατακτητές. Πράγματι έγιναν παρεκτροπές και ακόμη θα έλεγα εγκληματικές πράξεις. Τέτοια όμως έγιναν και από την άλλη πλευρά, μάλιστα κατά κόρον, με τις δολοφονίες αθώων πολιτών. Θελήσαμε, με τη συνεργασία εγνωσμένου κύρου πολιτικών ανδρών, όπως οι Πάγκαλος, Σοφούλης, Γονατάς και πολλοί άλλοι, ιδίως δε ο αείμνηστος πολιτικός Ιωάννης Ράλλης, να διασώσουμε την Ελλάδα. Και την διασώσαμε, διότι οι κομμουνιστές όταν ήρθε η ώρα της Απελευθερώσεως δίστασαν να καταλάβουν την πρωτεύουσα ενώπιον του αντιπάλου δέους, δηλαδή των Ταγμάτων Ασφαλείας. Υπό την έννοια αυτή, εκ του αποτελέσματος, δικαιωθήκαμε όσοι είχαμε αυτή την ιδέα και αυτή την πεποίθηση. Ποιος μπορεί να έχει αντίρρηση ότι με τα Τάγματα Ασφαλείας δεν διασώσαμε το αστικό καθεστώς και δεν αφήσαμε την Ελλάδα να γίνει στάχτη; Αυτή είναι η αλήθεια...".
Ακολούθησαν πολλές άλλες συναντήσεις μας για αρκετά χρόνια και πάντα μου ήταν χρήσιμες στο πλαίσιο της ιστορικής έρευνάς μου για την περίοδο της Κατοχής. Ο Βουλπιώτης, ένας άνθρωπος που είχε πυκνή δράση στα χρόνια εκείνα, αλλά και στα προηγούμενα, παρά τη χαμηλών τόνων στάση του, είχε πολλά ενδιαφέροντα να πει. Για τους ισχυρούς στην Ελλάδα και τη Γερμανία, με τους οποίους είχε συνδεθεί. Για τις επιχειρηματικές κυρίως δραστηριότητές του, για τις διασυνδέσεις του και κυρίως για την εμπλοκή του σε κρίσιμες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας.

Μόλις πρόσφατα η κόρη του, η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, έδωσε στη δημοσιότητα ένα βιβλίο της που έχει τον τίτλο "Άγγελος ή Δαίμονας - Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου" (Εκδόσεις Λιβάνη). Ήταν μια γενναία απόφαση να πάρει μια τέτοια πρωτοβουλία και να μιλήσει με άνεση και με μια σχετική αντικειμενικότητα για τον πατέρα της, ένα πρόσωπο οπωσδήποτε αμφιλεγόμενο από τους εχθρούς και τους φίλους του.
Η συγγραφέας είχε την καλοσύνη πριν ολοκληρώσει το βιβλίο της να ζητήσει τη συνδρομή μου ως προς την ακρίβεια των ιστορικών γεγονότων που περιλαμβάνονται. Ανταποκρίθηκα με μεγάλη ευχαρίστηση και οφείλω να αναγνωρίσω ότι έσκυψε με μεγάλη προσοχή στις υποδείξεις και τις παρατηρήσεις μου, ώστε να μην απομακρυνθεί από την ιστορική αλήθεια. Είναι ίσως η πρώτη φορά που ένα ιστορικό μυθιστόρημα, όπως αυτό το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα, στηρίζεται σε συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα. Μπορεί οι διάλογοι και ορισμένες πτυχές της αφηγηματικής πλοκής με ήσσονα ιστορική σημασία να εντάσσονται στην προσπάθεια να αποδοθεί με μυθιστορηματικό τρόπο το ψυχογράφημα του ήρωα, που τυχαίνει να είναι ο πατέρας της συγγραφέα, αλλά τα πραγματικά γεγονότα έμειναν η αναλλοίωτη βάση.
Και θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι ο αναγνώστης του βιβλίου δεν θα τελειώσει το διάβασμά του παραπλανημένος. Ό,τι του μείνει στη μνήμη θα είναι μια αληθινή εικόνα από εκείνα τα χρόνια. Προφανώς μια εικόνα που επιδέχεται συζητήσεις, ανάλογα με τις υποκειμενικές αντιλήψεις και τις εύλογες πολιτικές πεποιθήσεις του κάθε αναγνώστη, όχι όμως ως προς τη βαθύτερη ιστορική αλήθεια που εκφράζει.

Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2014

INFO-WAR.GR



Η συγγραφέας των βιβλίων "ΑΓΓΕΛΟΣ Η ΔΑΙΜΟΝΑΣ" και "ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΘΥΕΛΛΑΣ" Ιζαμπέλλα Παλάσκα μιλάει στον Άρη Χατζηστεφάνου για τον Γιάννη Βουλπιώτη, τη Ζίμενς και την Κατοχή...


Βουλπιώτης τάγματα ασφαλείας

Από τη Siemens στα τάγματα ασφαλείας

00:00
00:00

Όπου σήμερα εμπνεόμαστε από δυο νέα βιβλία και ένα δικό σας αίτημα για να μιλήσουμε για την ιστορία της Siemens.
Αναρωτιόμαστε εάν είναι σωστό ο διευθυντής μιας τέτοιας εταιρείας να δημιουργεί τα διαβόητα τάγματα ασφαλείας.
Ακούμε ιστορίες για έναν άνθρωπο που παντρεύτηκε την κόρη του κυρίου Siemens, που έσφιξε αρκετές φορές το χέρι του Aδόλφου Χίτλερ και που κινούνταν στην Αθήνα ανάμεσα στη γερμανική πρεσβεία και τα σπίτια των μεγαλύτερων Eλλήνων πολιτικών και δικτατόρων.
Διηγούμαστε δηλαδή την ιστορία του Γιάννη Βουλπiώτη όπως μας τo ζητήσατε – με περισσότερες λεπτομέρειες από αυτές που είδατε στο ντοκιμαντέρ ΦΑΣΙΣΜΟΣ Α.Ε.
Και στη συνέχεια αλλάζουμε δραματικά θέμα και πεταγόμαστε μέχρι την πλατεία Tιενανμέν του Πεκίνου για τα 25 χρόνια από τη σφαγή εκατοντάδων φοιτητών.
Δίνουμε το λόγο στους Cure και τους Guns and Roses και ακούμε ενδιαφέρουσες αναλύσεις από τους REM και τους siouxsie and the banshees. Πάντα όμως με μερικές επιφυλάξεις.

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2014

ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ 44


Όταν άρχιζαν τα Δεκεμβριανά...

...Απέναντι, στην πολυκατοικία που ήταν το σπίτι της Κυβέλης και του Γεώργιου Παπανδρέου, είχε καταφθάσει πρόσθετη αστυνομική δύναμη για τη φύλαξη. Επικεφαλής της φρουράς ήταν ένας ψηλός Κρητικός, ο υπαστυνόμος Κανελλάκης. Ανήσυχος, ανεβοκατέβαινε με τα πόδια τις σκάλες από το ισόγειο μέχρι το ρετιρέ, δίνοντας εντολές και ελέγχοντας την ετοιμότητα των αντρών του. Ο πρωθυπουργός δεν είχε φύγει για το γραφείο του και λόγω της έκτακτης αυτής μέρας δεν επρόκειτο να το κάνει. Είχε προτιμήσει να μείνει εκεί για μεγαλύτερη ασφάλεια, και μάλιστα δέχτηκε και μερικούς από τους υπουργούς του, που ανέβαιναν στον πέμπτο όροφο ενώ κάτω περνούσαν ομάδες εξαγριωμένων διαδηλωτών.
Περισσότεροι από εκατό διαδηλωτές είχαν ξεκόψει απ' το σώμα της πορείας και είχαν σταθεί μπροστά στην εξώπορτα, φωνάζοντας απειλητικά συνθήματα. Μερικά μόνο μέτρα τους χώριζαν από τους αστυνομικούς που είχαν πάρει θέση άμυνας στην είσοδο της πολυκατοικίας. Ξαφνικά, κάποιος απ' τους διαδηλωτές πέταξε μια χειροβομβίδα, η οποία κυλίστηκε για λίγο κοντά στα πόδια των φρουρών, ενώ αμέσως μετά ακούστηκε η έκρηξη. Με διαφορά λίγων δευτερολέπτων πετάχτηκε και μια δεύτερη χειροβομβίδα, για να ακολουθήσει νέα δυνατή έκρηξη.
Δύο αστυνομικοί έπεσαν κάτω τραυματισμένοι και οι συνάδελφοί τους τους τράβηξαν μέσα. Παράλληλα, όπλισαν τις καραμπίνες τους κι άρχισαν να πυροβολούν προς το πλήθος, που βάλθηκε να υποχωρεί βιαστικά και να απομακρύνεται από το σημείο. Ο πανικός ήταν διάχυτος και στις δύο πλευρές. Στο μεταξύ, ο ψηλός υπαστυνόμος Κανελλάκης είχε ξεμυτίσει προσεκτικά από την πόρτα για να δει τι είχε συμβεί. Τώρα πια ο δρόμος είχε αδειάσει εντελώς και πλησίαζαν με προφύλαξη οι ένοπλοι στρατιώτες από τη γωνία της οδού Ρηγίλλης.
Από το παράθυρό του τα παρακολουθούσε όλα αυτά ο Βουλπιώτης, κι από πίσω του οι δυο αυτόκλητοι σωματοφύλακες και η Μάχη Λιάκου. Σκέφτηκε πως ήταν πλέον προφανές ότι έπρεπε να κάνει κάτι. Πήγε στην κρεβατοκάμαρα και είδε την Έλεν, που είχε τρομάξει από τις εκρήξεις και τους πυροβολισμούς, αναστατωμένη.
"Άρχισε το μακελειό;" τον ρώτησε με ολάνοιχτα μάτια. "Μήπως πρέπει να φύγουμε κι εμείς από δω για να πάμε στο Χαλάνδρι;"
"Όχι, όχι στο Χαλάνδρι! Εκεί είναι ερημικά και πιο επικίνδυνα. Όμως κάτι πρέπει να κάνουμε..."
"Να πάμε στης μαμάς; Στην Κουμπάρη δε θα είμαστε τόσο εκτεθειμένοι, κι άλλωστε το σπίτι είναι αρκετά μεγάλο. Θα αισθανθεί και η μαμά πιο ασφαλής αν πάμε εκεί..."

Απόσπασμα από το ιστορικό μυθιστόρημα της Ιζαμπέλλας Παλάσκα "Τα χρόνια της θύελλας" (Εκδόσεις Λιβάνη).

Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2014

HELLENIC ECHO


Στην ελληνοαμερικανική επιθεώρηση HELLENIC ECHO (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2014) δημοσιεύεται εκτενής κριτική για το νέο βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα, που μεταξύ άλλων αναφέρει:

Ένα πρωτοποριακό βιβλίο έρχεται να μας μάθει την αληθινή ιστορία που ακόμα δεν την έχουν περιλάβει τα γνωστά ιστορικά βιβλία που κυκλοφορούν αφειδώς για τη δεκαετία του '40. Κι αυτό το πετυχαίνει όχι μια περισπούδαστη μελέτη, αλλά ένα απλό ιστόρημα. Μπορεί να είναι ένα μυθιστόρημα, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι παρά μια αυθεντική σύντομη ιστοριογραφία που αναφέρεται στα ματωμένα χρόνια που έζησε η Ελλάδα στα δέκα χρόνια που ακολούθησαν το τέλος του πολέμου.
Ο λόγος για το βιβλίο ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΘΥΕΛΛΑΣ (Λιβάνης) που κυκλοφόρησε τελευταία στην Αθήνα. Συγγραφέας του η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, που το προηγούμενο βιβλίο της ΑΓΓΕΛΟΣ Η ΔΑΙΜΟΝΑΣ δημιούργησε μεγάλο θόρυβο όταν πρωτοκυκλοφόρησε πριν δυο-τρία χρόνια. Κεντρικός ήρωας και των δύο ο Γιάννης Βουλπιώτης, ένας προικισμένος επιχειρηματίας με μεγάλη μόρφωση και χαρισματικά προσόντα. Αν ο αναγνώστης παρέλειπε να διαβάσει τις πρώτες προλογικές σελίδες, ίσως ποτέ να μην καταλάβαινε ότι ο ήρωας υπήρξε εντελώς αληθινό πρόσωπο, ότι όλα τα ιστορικά στοιχεία είναι αληθινά (και μάλιστα εγγυημένα με την υπογραφή του γνωστού ιστορικού συγγραφέα Δημοσθένη Κούκουνα) και το κυριότερο ότι η συγγραφέας δεν είναι άλλη από την κόρη του ίδιου του Βουλπιώτη! Ο αναγνώστης, μόλις τελειώσει το διάβασμα και της τελευταίας σελίδας, δύσκολα θα το πιστέψει αυτό το τελευταίο. Τόσο αντικειμενικό είναι το γράψιμο του βιβλίου... Μπορούμε να μαντέψουμε ότι μελλοντικά αυτό το θέμα, δηλαδή πώς μπορεί μια κόρη να γράφει για τον πατέρα της τόσο αληθινά και αντικειμενικά, θα αποτελέσει αποκλειστικό θέμα για ένα νέο βιβλίο κάποιου άγνωστού μας συγγραφέα ή έστω μιας διπλωματικής εργασίας.
Με αριστουργηματική πυκνότητα η ταλαντούχος συγγραφέας, που προτίμησε να κάνει την πρωταρχική εμφάνισή της έπειτα από πολλά χρόνια σιωπής, μας μεταφέρει με μεγάλη πειστικότητα στην εποχική ατμόσφαιρα. Ξαφνικά νιώθει ο αναγνώστης, καθώς γυρνάει άπληστα τη μία σελίδα μετά την άλλη, ότι ζει σα σε όνειρο εκείνα τα χρόνια μέρα με τη μέρα στιγμή με τη στιγμή, ότι γνωρίζει από κοντά τους πρωταγωνιστές και τα παρασκήνια, παρακολουθώντας τους διαλόγους τους. Πόσα και πόσα δεν μαθαίνουμε από την κρίσιμη εκείνη περίοδο της ιστορίας μας, που ή τα είχαμε παραλείψει ή δεν τα είχαμε ακούσει καθόλου ή μας τα είχαν κρύψει επιμελώς...

Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΗΦΙΣΙΑ

Παρουσίαση του βιβλίου
της Ιζαμπέλλας Παλάσκα με τίτλο
ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΘΥΕΛΛΑΣ
στο βιβλιοπωλείο "Ευριπίδης" στην Κηφισιά
(19 Νοεμβρίου 2014)



Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2014

ΝΙΚΗ ΖΑΚΟΠΟΥΛΟΥ


Η Νίκη Ζακοπούλου έγραψε στο www.bookia.gr (5.11.2014) για το βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα "ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ":

Ενδιαφέρον, διδακτικό, γρήγορο, τεκμηριωμένο.
Ένα εξαιρετικά ενημερωτικό για μένα βιβλίο, για πρόσωπα και πράγματα μιας δύσκολης εποχής για την Ελλάδα (και τον κόσμο). Ένα ιστορικό πρόσωπο, αεικίνητο και συχνά καθοριστικό στο παρασκήνιο των γεγονότων, που παραμένει σήμερα "άγνωστο όνομα" στο ευρύ κοινό! Η πορεία του Βουλπιώτη καταγράφεται χωρίς άμεση κριτική και αξιολόγηση. Η κόρη του-συγγραφέας αφήνει τα συμπεράσματα στους αναγνώστες. Ισχυρό προσόν για το βιβλίο, ένα καλογραμμένο ιστορικό ντοκουμέντο.